فن بیان یکی از مهارتهای مهم در زندگی روزمره است که تأثیر بسیاری در ارتباطات و رشد شخصیت افراد دارد. برای کودکان، تقویت این مهارت در سنین پایین میتواند به شکلگیری اعتماد به نفس و برقراری ارتباطات مؤثر کمک کند. جملات تمرینی فن بیان کودکان به عنوان ابزاری عالی برای آموزش و تقویت این مهارت شناخته میشوند.
از طریق این جملات، کودکان میتوانند دایره لغات خود را گسترش دهند، تلفظ صحیح کلمات را بیاموزند و قادر شوند جملات را به شیوهای روان و صحیح ادا کنند. جملات تمرینی فن بیان کودکان نه تنها به بهبود مهارتهای زبانی کمک میکند، بلکه در تقویت مهارتهای اجتماعی و عاطفی آنان نیز تأثیرگذار است.
سرفصلهای این مطلب
Toggleچگونه با جملات ساده فن بیان کودک را تقویت کنیم؟

برای تقویت فن بیان کودکان، لازم است از جملات تمرینی ساده و قابل فهم استفاده کنیم که باعث شوند کودک درک بهتری از نحوه ساخت جملات پیدا کند. استفاده از جملات تمرینی فن بیان کودکان نه تنها به بهبود مهارتهای کلامی آنان کمک میکند، بلکه به شکوفایی تفکر و خلاقیت آنها نیز میانجامد. در ادامه، چند روش ساده و کاربردی برای تقویت فن بیان با جملات تمرینی معرفی میشود:
1_ استفاده از جملات روزمره
با استفاده از جملات کوتاه و روزمره، کودک میتواند ارتباطات ساده و مؤثری برقرار کند. به عنوان مثال: «امروز چه کاری انجام دادهای؟» یا «چطور میتوانم به تو کمک کنم؟»
2_ تشویق به گفتن داستانهای کوتاه
از کودک بخواهید که یک داستان کوتاه را با استفاده از کلمات ساده بیان کند. این کار به او کمک میکند تا جملات خود را به ترتیب درست بیان کند و تمرین کند که چگونه در یک گفتار از جملههای مرتبط استفاده کند.
3_ بازیهای زبانی
با استفاده از بازیهای زبانی مانند معما یا بازی با کلمات، کودک میتواند جملات پیچیدهتر را به راحتی بیان کند. این بازیها به تقویت توانایی تلفظ و ترکیب جملات تمرینی فن بیان کودکان نیز کمک میکنند.
4_ گوش دادن فعال
برای تقویت فن بیان کودک، باید از او خواسته شود که به دقت به صحبتهای دیگران گوش دهد و آنها را تکرار کند. این تمرین میتواند به کودک کمک کند تا تلفظ درست کلمات و جملات را یاد بگیرد.
در این بخش، اشاره به بعضی از جملات تمرینی میتواند مؤثر باشد. برخی جملات ساده شامل موارد زیر هستند:
- «نام من [اسم کودک] است.»
- «من امروز مدرسه رفتم.»
- «میتوانی کمکم کنی؟»
- «آیا میتوانم چیزی بگویم؟»
این جملات ابتدایی به کودک کمک میکنند تا با جملات ساده و واضح صحبت کند و در عین حال با استفاده از جملات تمرینی فن بیان کودکان، قادر به ساخت جملات پیچیدهتر نیز شود.
در ادامه مقاله، به بررسی سایر جنبههای جملات تمرینی فن بیان کودکان خواهیم پرداخت و به نکات و روشهای تکمیلی برای تقویت این مهارتها خواهیم پرداخت.
راستی، ما یک مقاله با عنوان «فن بیان کودکان» هم داریم که پیشنهاد میدهیم برای آگاهی از راهکارهای بیشتر این مقاله را بخوانید.
تقویت مهارتهای بیان با جملات تمرینی متنوع

برای پیشرفت در فن بیان، کودکان باید با جملات متنوع و در موقعیتهای مختلف تمرین کنند. جملات تمرینی فن بیان کودکان باید علاوه بر ساده بودن، شامل واژگان جدید و جذاب نیز باشند. این جملات به کودک کمک میکنند تا دایره واژگان خود را گسترش دهد و در موقعیتهای مختلف قادر به استفاده از آنها باشد. در این بخش به چند روش کاربردی برای تقویت مهارتهای بیان کودک اشاره میکنیم:
1_ جملات مثبت و تشویقی
استفاده از جملات مثبت و تشویقی میتواند به کودک انگیزه دهد تا در موقعیتهای مختلف به راحتی صحبت کند. این جملات به کودک کمک میکنند تا احساسات خود را بهتر بیان کرده و تعاملات اجتماعی خود را تقویت کند. برای مثال:
- «تو میتوانی این کار را انجام دهی!»
- «من به تو افتخار میکنم.»
- «بسیار خوب صحبت کردی!»
راستی، در مقاله «جملات معجزه گر تربیت فرزند» میتوانید جملات مشابه بیشتری را بخوانید که در این زمینه کمکتان میکنند.
2_ جملات پرسشی برای تقویت تفکر
جملات پرسشی به کودک کمک میکنند تا تفکر انتقادی خود را تقویت کند و قادر باشد که در گفتگوها به طور مؤثر شرکت کند. سوالاتی مانند:
- «چه چیزی باعث شد که امروز خوشحال باشی؟»
- «چطور میتوانیم این مشکل را حل کنیم؟»
- «اگر تو رئیس باشی، چه کاری انجام میدهی؟»
این نوع جملات تمرینی فن بیان کودکان باعث میشوند کودک شروع به تفکر در مورد جزئیات بیشتر کند و بیان منطقی و ساختارمندتری از خود نشان دهد.
3_ جملات توصیفی برای تقویت دایره لغات
استفاده از جملات توصیفی به کودک کمک میکند تا کلمات مختلف را به شیوههای مختلف یاد بگیرد و بتواند احساسات و افکار خود را با جزئیات بیشتر بیان کند. برای مثال:
- «این گل خیلی زیبا و رنگارنگ است.»
- «امروز هوا گرم و آفتابی است.»
- «این کتاب خیلی جالب و پر از تصاویر است.»
استفاده از جملات توصیفی نه تنها باعث گسترش دایره لغات کودک میشود، بلکه به او کمک میکند تا بهراحتی احساسات خود را شرح دهد.
تقویت مهارتهای غیرکلامی در فن بیان
علاوه بر جملات تمرینی فن بیان کودکان، مهارتهای غیرکلامی مانند زبان بدن، حالات صورت و تن صدا نیز نقش بسیار مهمی در ارتباط مؤثر دارند. این بخش از مهارتها به کودک کمک میکند تا در کنار استفاده از واژگان صحیح، بتواند پیام خود را با قدرت بیشتری منتقل کند.
1_ زبان بدن و حالات صورت
کودکان باید یاد بگیرند که چگونه از زبان بدن خود استفاده کنند تا پیامهای خود را بهتر منتقل کنند. به عنوان مثال، وقتی کودک صحبت میکند، باید بدن خود را به صورت باز و راحت نگه دارد و از تماس چشمی با فرد مقابل استفاده کند. همچنین حالات صورت مانند لبخند زدن یا ابراز نگرانی میتواند تأثیر زیادی بر بیان احساسات کودک داشته باشد.
2_ تن صدا و لحن
تن صدا و لحن گفتار نیز تأثیر زیادی بر نحوه درک پیام دارد. کودک باید یاد بگیرد که از لحن ملایم یا قوی استفاده کند، بسته به شرایط موقعیتی که در آن قرار دارد. به عنوان مثال، در هنگام بیان یک داستان هیجانانگیز، لحن باید کمی سریعتر و پرانرژیتر باشد، در حالی که در مواقع جدی یا رسمی باید لحن آرام و متینتری داشته باشد.
3_ تمرینات نمایشی و روایتگری
یکی از راههای مؤثر برای تقویت مهارتهای غیرکلامی در کنار جملات تمرینی فن بیان کودکان، استفاده از تمرینات نمایشی و روایتگری است. از کودک بخواهید که یک داستان کوتاه را با استفاده از زبان بدن و تن صدا روایت کند. این کار باعث میشود که کودک نه تنها به بهبود مهارتهای کلامی خود بپردازد، بلکه بتواند احساسات و پیامهای خود را با استفاده از غیرکلامیها منتقل کند. (منبع)
تمرینات و بازیهای گروهی برای تقویت فن بیان کودکان

یکی از بهترین روشها در کنار جملات تمرینی فن بیان کودکان، استفاده از تمرینات و بازیهای گروهی است. این بازیها به کودکان کمک میکنند تا در محیطی شاد و سرگرمکننده، مهارتهای خود را تقویت کنند. این نوع تمرینات به طور همزمان باعث تقویت مهارتهای اجتماعی و همکاری گروهی نیز میشوند.
1_ بازی «کلمات گمشده»
در این بازی، یک داستان کوتاه تعریف میشود، اما یک یا دو کلمه از داستان حذف میشود. کودکان باید این کلمات را پیدا کنند و داستان را به طور کامل بیان کنند. این بازی به کودکان کمک میکند تا تمرکز بیشتری روی جملهبندی و ساختار جملات داشته باشند.
2_ بازی «رساندن پیام»
در این بازی، یک پیام ساده به یکی از کودکان داده میشود و او باید آن را به کودک دیگری منتقل کند. پیام میتواند شامل جملات مختلف از قبیل دستورالعملها، سوالات یا توصیفها باشد. این بازی به کودکان کمک میکند تا دقت بیشتری در انتقال پیامها و فهم جملات داشته باشند. رساندن پیام به نوعی یک تمرین بسیار خوب برای تقویت تاثیر جملات تمرینی فن بیان کودکان است.
3_ بازی «بازی با صدا»
در این بازی، از کودکان خواسته میشود تا کلمات و جملات مختلف را با صداهای مختلف بیان کنند. به عنوان مثال، بیان یک جمله به شکل شاد، ناراحت، خسته یا هیجانزده. این بازی به کودک کمک میکند تا تنوع در لحن و نحوه بیان خود را تجربه کند.
4_ ساخت جملات معنادار
به کودک چند کلمه با معنای مرتبط اما بههمریخته بدهید و از او بخواهید یک جمله بسازد. بهعنوان مثال، از او بخواهید با کلمات شام، دمپایی و خودکار یک جمله معنادار بسازد. این تمرین علاوه بر بهبود جملهسازی، خلاقیت او را تقویت میکند.
5_ کلمات مرتبط
چند کلمه مشخص را به کودک ارائه دهید و از او بخواهید کلمه چهارم را که به سه کلمه قبلی مرتبط باشد، پیدا کند. مثلاً:
تله – سوراخ – خونه – (جواب میتواند موش باشد)
بستنی – مدرسه – تعطیلات – (کلمه مرتبط میتواند تابستان باشد)
6_ تمرین ۳ تایی
سه کلمه به کودک بدهید (مثل توپ، دیوار، لامپ) و از او بخواهید در مورد این سه کلمه به مدت سه دقیقه صحبت کند. او میتواند داستان بسازد، شباهتها را پیدا کند یا خاطرهای تعریف کند. ابتدا به او ۵ دقیقه زمان دهید تا افکار خود را منظم کرده و روی کاغذ یادداشت کند.
7_ گوش دادن به صدای خود
از کودک بخواهید متنی را بخواند و صدای خود را ضبط کند. سپس بدون متن، بهصورت بداهه صحبت کند و صدای خود را ضبط کند. هر دو فایل را با هم گوش دهید و تفاوتها را بررسی کنید:
- کدام فایل واضحتر بود؟
- آیا در صحبت بداهه، تپق یا وقفه زیاد وجود داشت؟
- آیا موضوع مناسبی پیدا شد؟
- آیا کودک حاضر است فایل را برای دیگران پخش کند؟
8_ تمرین به کمک رادیو
یک موج رادیو را انتخاب کرده و پس از ۲ دقیقه گوش دادن، صدا را قطع کنید. از کودک بخواهید صحبتهای گوینده را ادامه دهد. اگر در ابتدا کودک نتوانست ادامه دهد، به او کمک کنید تا بهتدریج این مهارت را کسب کند. این تمرین باعث تقویت گوش دادن موثر و تقویت حافظه و هوش کلامی او میشود.
9_ تمرین تلفن بازی
با یکی از اقوام تماس بگیرید و بعد از احوالپرسی، گوشی را به کودک بدهید تا به مکالمه ادامه دهد. هر روز این تمرین را به مدت یک دقیقه انجام دهید. در این تمرین، همراهی شما برای تقویت فن بیان کودک بسیار حیاتی است. این تمرین، مهارت احوالپرسی و آداب اجتماعی کودک را نیز افزایش میدهد.
این بازی میتواند در آموزش سلام به کودکان نیز مؤثر باشد. راستی، ما در یک مقاله جداگانه درباره سایر تکنیکهای آموزش سلام صحبت کردهایم که برای اطلاعات بیشتر میتوانید به این مقاله مراجعه کنید.
10_ تمرین گزارشگری
یک مسابقه ورزشی انتخاب کرده و صدای گوینده را قطع کنید. سپس از کودک بخواهید بهجای گزارشگر، بازی را گزارش کند. این تمرین قدرت توصیف و تفکر سریع را افزایش میدهد.
11_ تمرین داستانسرایی
از کودک بخواهید با یک جمله ساده مثل «شبی تاریک و طوفانی بود…» داستانی بسازد. میتوانید داستان را تا نیمه تعریف کرده و از او بخواهید ادامه دهد. این تمرین ذهن خلاق کودک را پرورش میدهد.
به نقل از وبسایت schoolofscholars: «این کار باعث میشود که کودک نه تنها به بهبود مهارتهای کلامی خود بپردازد، بلکه بتواند احساسات و پیامهای خود را با استفاده از غیرکلامیها منتقل کند.»
مطالعه کتاب برای فرزندتان میتواند تاثیر مثبتی روی مهارت داستانسرایی و فن بیان او بگذارد. در مقاله کتاب برای کودکان 5 تا 7 سال بیش از 20 کتاب به شما معرفی کردهایم که به کمک آنها میتوانید به تقویت مهارتهای فرزندتان بپردازید.
12_ تمرین داستانگویی به شیوه پاسکاری
این تمرین نیاز به حداقل ۳ نفر دارد. شما یک داستان را شروع کنید و سپس توپ کوچکی را به سمت کودک پرتاب کنید تا داستان را ادامه دهد. اگر کودک نتوانست ادامه دهد یا موضوع را تغییر داد، به او کمک کنید. سپس کودک توپ را به نفر بعدی پرتاب میکند تا ادامه دهد. این تمرین به تقویت تمرکز و مهارت داستانگویی کمک میکند.
در مقاله بازی درمانی کودکان به معرفی 10 نمونه بازی برای کودکان پرداختهایم که به کمک آنها میتوانید روی مهارتهای فرزندتان کار کرده و آنها را تقویت کنید.
13_ ساخت شعر

از کودک بخواهید با کلماتی مثل جنگل، پروانه و گل یک شعر یا جمله موزون بسازد. این تمرین خلاقیت و بازی با کلمات را بهبود میبخشد.
14_ توصیف شخصیتها
تصویر یک کودک را به او نشان دهید و بپرسید که این شخصیت چه احساسی دارد. او را تشویق کنید تا شخصیت را دقیقتر توصیف کند و دلیل حالات او را توضیح دهد.
15_ قرار دادن خود بهجای شخصیتها
هنگام تماشای فیلم یا خواندن داستان، از کودک بخواهید خود را جای شخصیتها بگذارد و بگوید اگر جای آنها بود، چه جمله یا رفتاری متفاوتی انجام میداد.
16_ تمرین درخواست کردن
به کودک بگویید که فرض کند به مهمانی رفته و احساس گرسنگی میکند اما میزبان غذا نمیآورد. از او بخواهید با ادب و زیرکی، درخواست خود را مطرح کند. این تمرین مهارت گفتاری و اجتماعی او را بهبود میبخشد.
این تمرینات به مرور زمان باعث بهبود مهارتهای کلامی، اجتماعی و خلاقیت کودک میشوند و او را برای مواجهه با چالشهای زبانی و اجتماعی آمادهتر میکنند.
ما یک مقاله با عنوان «بازی با کودک در خانه» داریم که در آن بازیهای مختلفی را بررسی کردهایم که برخی از آنها برای تقویت فن بیان کودکان مناسب هستند؛ برای آشنایی با این بازیها میتوانید به این مقاله مراجعه کنید.
کلمات تمرینی فن بیان
در اینجا، چند کلمه و عبارت تمرینی برای فن بیان در کودکان را بررسی میکنیم:
| کلمات و عبارات | تاکید روی حروف: | 
| سه سیر سرشیر، سه شیشه شیر | تکرار صامت «س» و «ش» و حرف صدا دار «ای» | 
| شیشلیک شنسل، شنسل شیشلیک | «ش» و «ل» | 
| چه ژست زشتی | «ژ» و «ش» و روان سازی گفتار | 
| سایهی سبز، سرسبز | حروف «س» و «ز» و روان سازی گفتار | 
| پنج پنجره، پنج پری | حروف «پ» و «ر» و حرف صدادار «ی» | 
| سه سیر سرشیر سه شیشه شیر | «ش» و «س» | 
| لای رولت رنده لیمو رفته | «ل» و «ر» | 
| قوری گل قرمزی | «ق» و «ر» | 
| کانال کولر، تالار تونل | «ک» و «ل» | 
| کوکتل کتلت، کتلت کوکتل | «ک» و «ت» | 
| چای داغه، دایی چاغه | «چ» و «د» | 
| شش سیخ کباب سیخی شش هزار | «ش» و «س» | 
جملات سخت فن بیان

بهترین جملات تمرینی فن بیان کودکان عبارت هستند از:
- تاجر تو چه تجارت میکنی؟ تو را چه که من چه تجارت میکنم؟
- غولا رو با قند گول میزنیم!
- این باد چه بد بادی بود که من باد به بدی این باد دگر باد ندیدم!
- کشتم شپش شپش کش شش پا را!
- به نام وجودی که وجودم ز وجودش بهوجود آمده است!
- دستم در دبه، دبه درش دستم بود.
- سپر جلوی ماشین عقبی خورد به سپر عقب ماشین جلویی.
- تو هر قبا که بدوزی به قد ادراک است.
- هرکس که این ندارد حقا که آن ندارد.
- سانجلاندرانلاردانده (واژه ترکی به معنی «این از آنهایی است که اگر بخوری، دلدرد میگیری!»)
- آهویی رفته بود چرا، که هم چرد و هم چراند بچه را، نه خود چرید نه بچه را، بگید چرا؟
- امشب شب سه شنبست، فردا شبم سه شنبست، این سه سه شب، اون سه سه شب، هر سه سه شب سه شنبست!
- سمسار تو سمساریش پوست سوسمار داشت.
چرا جملات تمرینی فن بیان کودکان اهمیت دارد؟
تقویت مهارتهای بیانی کودکان تأثیر زیادی بر رشد روانی و اجتماعی آنان دارد. جملات تمرینی فن بیان کودکان به کودکان این امکان را میدهند که با استفاده از کلمات و جملات مناسب، مفاهیم خود را به درستی و به شکل جذاب بیان کنند. در زیر به چند دلیل مهم برای اهمیت این جملات اشاره خواهیم کرد:
1_ ارتباط مؤثرتر با دیگران
تقویت فن بیان به کودکان کمک میکند تا در ارتباطات اجتماعی خود مؤثرتر عمل کنند. این مهارت به آنها میآموزد که چگونه افکار و احساسات خود را به وضوح و با اعتماد به نفس منتقل کنند و در نتیجه روابط بهتری با دیگران برقرار کنند.
2_ بهبود مهارتهای یادگیری
بیان روشن و درست به کودکان کمک میکند تا مطالب را بهتر درک کرده و به حافظه بسپارند. این مهارتها در یادگیری دروس مدرسه بسیار مؤثر بوده و به تسریع فرآیند یادگیری و درک بهتر مفاهیم کمک میکند. (در مقاله اختلال یادگیری کودک به نشانههای خطر و روش درمان این مشکل پرداختهایم، در صورتی که احساس میکنید فرزندتان یادگیری خوبی ندارد پیشنهاد میکنیم این مقاله را حتما بخوانید.)
3_ ارتقاء هوش هیجانی
با جملات تمرینی فن بیان کودکان، فرزندان شما میتوانند احساسات خود را بهوضوح بیان کنند که این امر در تعاملات اجتماعی و شناخت عواطف خود بسیار مفید است. این مهارت باعث بهبود روابط و تقویت هوش هیجانی آنها میشود.
تأثیر تمرین جملات فن بیان بر اعتماد به نفس کودکان
وقتی کودکان بتوانند به وضوح و با اعتماد به نفس صحبت کنند، احساس ارزشمندی بیشتری پیدا میکنند. این امر به ویژه در مواقعی که کودک نیاز به سخنرانی یا ارائه در جمع دارد، مؤثر است. (برای افزایش اعتماد به نفس کودک میتوانید از راهکارهای دیگری که در مقاله اعتماد به نفس کودک به آنها اشاره کردهایم نیز استفاده کنید.)
چگونه کودکان را به تمرین فن بیان تشویق کنیم؟

Encourage your child to share their thoughts and feelings with you through open-ended questions rather than closed-ended ones.
فرزندتان را تشویق کنید تا افکار و احساسات خود را از طریق سوالات باز بهجای سوالات بسته با شما در میان بگذارد. Twinkl
دیگر روشهای مختلفی را که برای تشویق تقویت فن بیان در کودکان وجود دارد، در اینجا بررسی میکنیم:
ایجاد محیطی امن و حمایتی:
- برای اینکه به کودک نشان دهید شنیده میشود، به صحبتهای او با دقت کافی گوش کنید.
- اگر کودک حین صحبت کردن اشتباهی کرد، اشتباه او را فورا تصحیح نکنید.
- کودک را برای بیان ایدهها و نظرات خود تشویق کنید.
تشویق به قصهگویی و داستانسرایی:
- از کودک بخواهید داستانی را تعریف کند؛ سپس درباره جزئیات از او سوالاتی بپرسید.
- تجربه نمایشهای خلاقانه میتواند مهارتهای تخیل و زبانی کودک را تقویت کند.
بازیهای کلامی و مشارکتی:
- چشمهای کودک را از پشت ببندید و با او بازی «حدس بزن کی هستم؟» انجام دهید. بازیهایی مثل اسم و فایل هم مؤثر هستند. این بازیها مهارتهای گفتاری و شنیداری کودک را تقویت میکنند.
- بحثهای گروهی راه بیندازید و از کودک بخواهید تا در بحثها شرکت کند؛ این کار اعتماد به نفس کودک را افزایش میدهد.
تمرینات هدفمند:
- جملات و کلمات جدیدی را به کودک آموزش دهید و از او بخواهید که آنها را در صحبتهای روزمرهاش به کار ببرد.
- از کودک بخواهید یک شیء یا اتفاقی را که اخیراً افتاده، توصیف کند.
تقویت اعتماد به نفس:
- به نظرات و احساسات فرزندتان اهمیت دهید.
- به فرزندتان برای هر بار ابراز وجود و صحبت کردن در جمع پاداش دهید.
الگوبرداری:
- شما بهعنوان الگوی فرزندان خود باید مهارتهای فن بیان را تمرین کنید.
- واضح، شمرده و با اعتماد به نفس حرف بزنید تا فرزندتان از شما الگوبرداری کند.
کلام آخر
تقویت فن بیان کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که این مهارت تأثیر زیادی بر ارتباطات اجتماعی، رشد شخصیت و حتی موفقیتهای تحصیلی و شغلی آینده آنها خواهد داشت. جملات تمرینی فن بیان کودکان نه تنها به تقویت این مهارتها کمک میکنند، بلکه باعث افزایش اعتماد به نفس و توانمندی در برقراری ارتباط مؤثر میشوند.
برای رسیدن به بهترین نتیجه، باید از جملات ساده، مثبت، پرسشی و توصیفی در کنار تمرینات غیرکلامی و بازیهای گروهی استفاده کرد. در نهایت، با تمرینات مداوم و متنوع، کودک قادر خواهد بود تا به یک سخنران خودباور و مؤثر تبدیل شود.
 
								 
															 
								 
								 
								 
								 
								 
															 
															 
															 
								