تا چشم به هم بزنی بچه ها بزرگ میشن و مسئولیت اداره زندگی رو باید به دوش بکشن، که البته مدیریت دخل و خرج زندگی، کار راحت و آسونی نیست.

اگه شما هم، یکی از دغدغه هاتون آموزش مدیریت مالی به فرزندتونه، باید بگیم که یکی از راه‌های مؤثر در این زمینه دادن پول توجیبی به بچه هاس. و کودکی، فرصت خوبیه برای آموزش این مهارت. با ما همراه باشید تا در مورد پول تو جیبی دادن به بچه ها و سوالاتی که ممکنه برای هر پدر و مادری پیش بیاد، بیشتر صحبت کنیم.

به بچه ها پول تو جیبی بدیم یا ندیم؟

پول تو جیبی اولین پولیه که بچه ها به طور منظم در زندگی خود دریافت می کنند، اگه کودک یاد بگیره که چطور این پول رو میان نیازهای متنوع و روزهای ماه تقسیم کنه، در آینده هم مشکلی در زمینه مدیریت درامد ماهانه اش نخواهد داشت.

طبق تحقیقاتی که به تازگی انجام شده، محققین به این نتیجه رسیدند: کودکانی که بصورت مداوم پول تو جیبی دریافت میکنند، نسبت به بقیه ی کودکان، مهارت برنامه ریزی اقتصادی و مالی بهتری پیدا میکنند و در آینده عملکرد مالی بهتری خواهند داشت. این بچه ها خرج کردن و پس انداز کردن رو بلدن و مدیریت بهتری روی پول خودشون دارند. پس جواب این سوال مشخصه، بهتره که ما مبلغی رو به عنوان پول تو جیبی در اختیار فرزندمون قرار بدیم، چون اینکار باعث میشه:

• کودکمون قدر پول رو بیشتر بدونه
• اعتماد به نفسش بالا بره
• احساس استقلال کنه
• یاد میگیره برای پولش برنامه ریزی داشته باشه
• و از همه مهتر یاد میگیره برای رسیدن به خواسته های بزرگترش، باید از خواسته های کوچیکترش بگذره.

بهترین زمان برای پول تو جیبی دادن به کودک؟

هیچ منبع علمی ای سن دقیق و مشخصی برای پول دادن به کودکان مشخص نکرده، اما به نظر میرسه بهترین زمان برای دادن پول تو جیبی، زمانیه که کودکمون ارزش پول رو بفهمه و بدونه کاربردش چیه.

و همچنین توانایی حساب کردن اعداد و پول رو هم داشته باشه. که از نظر علمی اواسط کلاس اول دبستان به این نقطه میرسن. اما اگه حس میکنید کودکتون هنوز به زمان نیاز داره و نمیتونه این شرایط رو درک کنه و حساب کتاب کنه، میتونید این روند رو دیرتر شروع کنید.

چقدر پول تو جیبی به فرزندمون بدیم؟

مقدار پول تو جیبی برای هر کودک میتونه متفاوت باشه، و برای تعیین این مبلغ، باید یه سری عوامل رو در نظر بگیریم:

1. نیازهای کودک
2. سن کودک
3. شرایط مالی خانواده
4. انتظارات و اهداف ما برای پول تو جیبی دادن

سن کودک: کودکان در سنین مختلف میزان نیازها و درک مالی متفاوتی دارند. برای کودکان کوچک‌تر، ممکنه مقدار کمی پول تو جیبی کافی باشه، در حالی که برای کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان، متناسب با نیازهاشون مبلغ بیشتری باید درنظر گرفت.

شرایط مالی خانواده: توان مالی و بودجه خانواده، بر مقدار پول تو جیبی تأثیر داره. برای بعضی خانواده‌ها مبلغ کمی مناسبه، در حالی که برای خانواده ای دیگر، مبلغ بیشتری نیازه.

انتظارات و هدف از دادن پول نو جیبی: تعیین هدف اصلی از دادن پول به کودکان بسیار مهمه. اینکه آیا می‌خواهیم کودک تجربه خرید داشته باشه، پس‌انداز کنه یا از اون برای هدایا و خریدهای خاص استفاده کنه؟ یا انتظار داریم مواردی مانند کرایه تاکسی، ناهار و پس انداز رو هم پوشش بده، در این صورت ممکنه لازم باشه کمی بیشتر بپردازیم. پس هدف ما از دادن پول تو جیبی، می‌تونه تعیین کننده مقدار اون باشه. پیشنهادمون اینه که نیازهای اولیه مثل پوشاک و تغذیه مورد نیاز در مدرسه رو خودمون برای فرزندمون تهیه کنیم و برای خرید چیزهایی ک مورد فرزندمونه، از پول تو جیبی خودش استفاده کنه.

در نهایت، لازم نیست پول تو جیبی مبلغ زیادی باشه، چیزی که اهمیت داره اینه، پول تو جیبی ای که ما به فرزندمون میدیم باید متناسب با نیازها و خواسته هاش باشه. و در این مسیر به اونها اعتماد به نفس بدیم تا یاد بگیرن چطوری پول خرج کردن رو مدیریت کنن و یا پول پس انداز کنن.

پول تو جیبی برای چه مواردی استفاده میشه:

خیلی خوبه که در مورد پول تو جیبی شفاف باشیم و برای بچه ها کاملا توضیح بدیم. به طور مثال ما با فرزندمون صحبت میکنیم که خرید لباس، ثبت نام کلاس و موارد این چنینی رو ما انجام میدیم و این پول رو برای خرید خوراکی و اسباب بازی و … میتونی استفاده کنی.

• پس انداز برای یک بازی یا اسباب بازی خاص
• گردش های خاص مثل رفتن به سینما
• هدیه برای خواهر و برادر و اعضای خانواده
• استفاده از حمل و نقل عمومی
• خرید ناهار در مدرسه یک بار در هفته

و همونطور که فرزندمون بزرگتر می شه، می تونیم مسئولیت بیشتری بهش بدیم که برای چه چیزی باید از پول تو جیبی خودش استفاده کنه. 

چند وقت یکبار پول تو جیبی بدیم؟

زمانی که ما برای پول دادن به کودکمون در نظر میگیریم بهتره که نه خیلی کوتاه باشه و نه خیلی طولانی.

اگر ما به شکل روزانه به کودکمون پول بدیم، برنامه ریزی بلند مدت برای پولش رو یاد نمی گیره و کلا به این مرحله که به پول احتیاج داشته باشه نمیرسه. هم چنین کودک ما یاد نمیگیره که چطور پولش رو بین روزهاش تقسیم کنه. پس کوتاه بودن این بازه زمانی مناسب نیست.

و اگر ما ماهانه به کودکمون پول بدیم ممکنه این طولانی بودن زمان، حساب کردن رو براش سخت کنه و کل پولش رو توی هفته های اول خرج کنه. پس پیشنهاد ما برای پول تو جیبی دادن به کودک هفته ای یکباره.

اما این موضوع رو در نظر داشته باشیم که به مرور زمان و با بزرگتر شدن فرزندمون، میتونیم این زمان رو به دو هفته و بعد سه هفته و در نهایت به یکماه تغییر بدیم.

 اشتباه رایج والدین برای پول تو جیبی دادن

اشتباه بزرگی که برخی از والدین انجام میدن اینه که فکر میکنن پول تو جیبی جایزه یا دستمزد کودکه، اگه تکالیفش رو به موقع انجام بده پول بیشتری برای کودک درنظر میگیرن و اگه انجام نده، پول تو جیبی رو کم یا قطع میکنن، در حالیکه پول تو جیبی نه تشویقه و نه تنبیه و نه اهرم فشار، بلکه تنها راهکاری برای آموزش مدیریت مالیه.

و اینکه در ازای کار کردن کودک در خونه، بهش مبلغی رو میدن، اما این کار باعث میشه کودکمون:

1. کودک مسئولیت پذیر بار نیاد و همیشه در ازای کارهایی که جز مسئولیتشه مبلغی رو درخواسته کنه.
2. برای انجام دادن هرکاری به محرک و تشویق بیرونی نیاز پیدا میکنه و هیچ کاری رو بی پاداش و بخاطر انگیزه درونی انجام نمیده.

حواسمون باشه پولی که در قبال انجام وظایف و مسئولیت ها به بچه هامون میدیم، از پول تو جیبی جدا باشه، به این ترتیب، زمانی که او وقت کافی یا انرژی برای انجام مسئولیت نمیذاره، مبلغ اضافی هم دریافت نمیکنه. اما با پذیرفتن مسئولیت های بیشتر، میتونه پول بیشتری دریافت کنه.

راستی شما برای بچه های کوچیکتر میتونید بحث پول تو جیبی، مدیریت مالی و پس انداز کردن رو در قالب داستان، قصه تعریف کنید.

مثالی برای آموزش استقلال مالی کودک

فرض کنید با فرزندمون به یه فروشگاهی میریم و یه اسباب بازی که قیمتش 50 تومانه رو میخواد بخره. از طرفی هفته ای 20 هزار تومان بابت پول تو جیبی به فرزندمون میدیم. حالا سوال اینجاست ما چطوری باید رفتار کنیم که فرزندمون مستقل بشه و از طرفی برای خرید اسباب بازیش اذیت هم نشه؟

بهترین کار اینه که بگیم مامانی این اسباب بازی 50 تمنه و شما هفته ای 20 هزار تمن دریافت میکنی، به نظرت چطور میتونی این اسباب بازی رو بخری؟(بذاریم اول فکر کودک یکم درگیر بشه) و اگه کودکمون خودش گفت مامان میتونی بهم کمک کنی که این اسباب بازی رو بخرم(یعنی کودک خودش درخواست کرد)، ما میتونیم بهش پیشنهاد بدیم که بخشی از این پول رو بپردازیم.

و بعد ازش میپرسیم، خودت فکر میکنی که چقدر میتونی هزینه کنی؟  و سعی کنیم یه مقدار بیشتر از حد تواناییش براش درنظر بگیریم، مقلا اگه پول تو جیبی فرزندمون 20 هزار تمنه و میدونیم که به راحی میتونه 20 تمن رو پرداخت کنه، ما یه مقدار بیشتر مثلا 30 تا 35 تمن رو برای فرزندمون درنظر گیریم که بتونه با یک مقدار اینده نگری و خودکنترلی بیشتر اون مبلغ رو پس اندازه کنه و بتونه به خواسته ش بره و بقیه مبلغ رو به کودکمون کمک میکنیم تا بتونه بخره.

بهش میگیم برای خرید این اسباب بازی شما 35 تومان میتونی بذاری و مابقی پول رو من کمکت میکنم که این اسباب بازی رو بتونی بخری، این کار باعث میشه فرزند ما هدف گذاری رو یاد بگیره و  یاد بگیره که برای رسیدن به خواسته هاش باید صبر کنه.

پول جیبی، صرف نظر از مقدارش، به کودکان کمک می کنه تا انتخاب کنند، پس انداز کنند و یاد بگیرند برای خواسته هاشون صبر کنند.

نکته مهم در دادن پول به کودکان 

موردی که نباید فراموش کنیم نگه داشتن حد تعادله. اگر ما مبلغ خیلی کمی به کودکمون بدیم قطعا درونش حس منفی ایجاد میشه. ممکنه همیشه جنگ و دعوا داشته باشیم و یا حتی این پول کمکی بهش نکنه و نیازهاش رو برطرف نکنه.

یا اگه ما پول زیادی به فرزندمون بدیم و اصلا نذاریم که بی پولی و نیاز به پول رو تجربه کنه، کودکمون هیچوقت مدیریت مالی رو یاد نمیگیره، و نمیدونه برای پولش چطور برنامه ریزی کنه که تا آخر هفته یا آخر ماه پول داشته باشه.

پس خیلی مهمه که سواد مالی رو به فرزندمون آموزش بدیم تا یاد بگیره:

1. چطور پول دربیاره
2. چطور پس انداز کنه
3. پولش رو چطور مدیریت کنه
4. هزینه هاش رو اولویت بندی کنه

اگر کودکمون پول تو جیبی بیشتری خواست چیکار کنیم؟

زمانی که فرزندمون از ما درخواست پول تو جیبی بیشتری داره، بجای غر زدن، و پاسخ در لحظه و عصبانی شدن، بهتره با فرزندمون گفت و گو کنیم و به نیاز هاش توجه کنیم. ازکودکمون بخوایم تا لیستی از نیازهای هفتگیش رو آماده کنه، تا بتونیم نیازهاش رو بررسی کنیم و متوجه بشیم که واقعا به پول بیشتری نیاز داره یا نه. به این صورت کودک ما متوجه میشه که به نیازهاش هم توجه کردیم.

دوستای خوبم زمانی که فرزندمون برخوردهای سالم رو از ما میبینه، الگوبرداری میکنه. یاد میگیره که چطور با مشکلات و مسائل زندگی برخورد کنه و راه حل پیدا کنه.

درنهایت حواسمون باشه مبلغی که به فرزندمون میدیم متناسب با نیاز هاش باشه و در بازه‌ی زمانی متناسب پرداخت بشه . با رعایت کردن این ریز نکات میتونیم کمک بزرگی به هوش مالی فرزندمون بکنیم .

راستی !!!

حتما برامون بنویسید که چند وقت یبار به کودکتون پول تو جیبی میدین ؟ و مبلغش چقدره ؟