تا حالا شده وقتی میخواید برید بیرون فرزندتون شروع کنه به گریه کردن؟ یا وابستگی زیاد فرزندتون به شما، کلافتون کنه؟ تو مهمونی یا تو خونه بچسبه به شما و نذاره یک لحظه کاری انجام بدید؟ تو اون شرایط، شما چیکار کردید؟ قطعا کلافه شدید یا شاید عصبی! اما چه چیزی باعث میشه کودکمون نتونه یک لحظه نبود مارو تحمل کنه؟

اضطراب جدایی مرحله ای طبیعی از رشد کودکه، که از 6 ماهگی شروع میشه و در 18 ماهگی به اوج خودش میرسه. و معمولا بعد از دو سالگی کم کم از شدتش کمتر میشه. این وابستگی باعث میشه کودک نتونه دوری از والدین رو تحمل کنه و در صورت نبود مادر یا پدر، احساس ناامنی کنه و شروع کنه به گریه و بی قراری.

طبق تحقیقات، تا 25 ماهگی، کودک فکر میکنه هرچیزی رو که نبینه دیگه وجود نداره، پس وقتی میبینه مادرش کنارش نیست احساس میکنه اون دیگه برنمیگرده، در نتیجه شروع میکنه به بی قراری کردن و مضطرب میشه. به تدریج با بزرگتر شدن کودک، مهارتهای شناختی او رشد میکنه. و حوالی 3 سالگی، کودک به این شناخت میرسه که اگر کسی یا چیزی از جلوی چشمش دور بشه به این معنا نیست که دیگه وجود نداره.

و اما اگر اضطراب جدایی در سالهای اولیه عمر کودک مدیریت نشه و به درستی این مسئله حل نشه، ممکنه در سنین بالاتر هم ادامه دار بشه، و کودک ما موقع مدرسه رفتن هم نتونه دوری از مادر رو تحمل کنه و بیشتر اوقات میبینم مادر مجبوره پشت در کلاس بشینه تا مدرسه تموم بشه. با توجه به اهمیت این موضوع، همراه ما باشید تا چند راهکار برای ساده کردن اضطراب جدایی یادبگیریم که این دوران را هم برای خودمون، و هم کوچولوهامون آسون تر کنه.

نکته‌ی مهم

پیش از انجام دادن تکنیک ها حتما چک کنید کودک بیمار نباشه، فشار روحی و روانی زیادی، روی کودک نباشه چون اگر همچین شرایطی باشه بچه بیش از پیش به مادر  وابسته میشه.

• بیشتر بخوانید: لجبازی کودک
• بیشتر بخوانید: با کودک لجباز چه کنیم؟
• بیشتر بخوانید: لجبازی کودکان در غذا خوردن

راهکارهای ساده کردن اضطراب جدایی در کودک

بخاطر داشته باشیم کاملا طبیعیه که کودک نوپای ما، بدون ما احساس اضطراب کنه، اما باید سعی کنیم با صبوری و مهربانی با او رفتار کنیم تا این مرحله از رشد کودکمون رو بخوبی مدیریت کنیم.

و یادمون باشه فرزندمون رو به خاطر این مسئله سرزنش نکنیم. چرا که اگه ازش انتقاد کنیم، تمایل پیدا میکنه بیشتر به ما بچسبه. در ادامه چند روش برای کاهش اضطراب جدایی رو بررسی می کنیم.

زمان خداحافظی با کودک از او مخفی نشیم

حتما دیدین خیلی از مامانا وقتی میخوان برن بیرون، حواس کودک رو با بازی و یا دیدن انیمیشن پرت میکنن تا وقتی کودک حواسش نیست، برن بیرون؛ یادمون باشه این کار رو انجام ندیم چون باعث افزایش اضطراب کودک میشه.

با کودک خداحافظی کوتاه و شاد داشته باشیم

وقتی لازمه فرزندمون رو برای مدت کوتاهی ترک کنیم، دلیلی نداره احساس گناه داشته باشیم، در عوض روی کمک به فرزندمون تمرکز کنیم تا یاد بگیره چگونه احساساتش رو مدیریت کنه، و با این کار کمک بزرگی به مستقل شدن فرزندمون میکنیم.

خداحافظی طولانی، رفتاریه که می توته برای فرزندمون بسیار مشکل ساز بشه. اگه مدت زمان طولانی بشینیم، گریه کنیم و فرزندمون رو در آغوش بگیریم، این رفتار علاوه بر القای غم و اندوه زیاد، باعث میشه حتی قبل از اینکه کودکمون روترک کنیم دلتنگ ما بشه و پس از رفتن ما، این از دست دادن را سخت تر تجربه خواهد کرد. پس خداحافظی باید کوتاه و شیرین باشه.

توضیحات دکتر سیور(sever) درباره خداحافظی طولانی با بچه

دکتر سیور(sever)توضیح می‌دهد: «وقتی خداحافظی خود را طولانی می‌کنید، چرخه جدایی دوباره شروع می‌شود و کودک باید نه یک بار، بلکه دو یا سه بار از شما جدا شود». پس سعی کنیم، خداحافظی رو سریع انجام بدیم و تا جایی که می تونیم هنگام خداحافظی آرام و مثبت باشیم. لبخند بزنیم، به فرزندمون بگیم به زودی او رو خواهیم دید و رفتن رو طولانی نکنیم. حفظ این شرایط به کودک ما هم کمک می‌کنه تا به جدایی عادت کنه و به او همیشه اطمینان بدیم که برمی‌گردیم. و هر زمانی که مشخص کردیم سر همون زمان مشخص، برگردیم.

خوش آمدگویی به کودک رو هبجان انگیز نکنیم

مهم نیست که چقدر کودکمون رو برای نبودن خودمون آماده کرده باشیم. کودک ما زمانی که نیستیم دچار اضطراب می شه. پس خیلی مهمه که حواسمون باشه وقتی وارد خونه میشیم، این اضطراب رو تقویت نکنیم. بهتره موقع ورود بلافاصله ندویم و فرزندمون رو در آغوش بگیریم و بهش بگیم که چقدر دلمون براش تنگ شده بود چون این رفتارها باعث میشه فرزندمون احساس کنه وقتی ما رفتیم در خطره.

در عوض، به طور معمولی به خونه برگردیم به فرزندمون لبخند بزنیم و به جای اینکه این حس رو ایجاد کنیم که ترک کردن او برای ما خیلی سخته، روز خودمون رو ادامه بدیم. و یکم که زمان گذشت، با محبت زیاد با فرزندمون رفتار کنیم و توجه کافی رو بهش داشته باشیم.

• بیشتر بخوانید: بچه حرف گوش نکن
• بیشتر بخوانید: از پوشک گرفتن کودک بچه
• بیشتر بخوانید: کنترل خشم در مقابل کودکان

شعر خوندن برای بچه

اگه قراره برای مدت کوتاهی تو خونمون از جلوی چشم فرزندمون دور بشیم حتما با صدای بلند باهاش صحبت کنیم یا شعر بخونیم تا صدای مارو بشنوه. بهتره برای این شرایط، شعری یکسان داشته باشیم تا در صورت نبودمون وقتی کودکمون صدای مارو شنید حضورمون براش تداعی بشه.

بازی با بچه توسط والدین

از طریق بازی کردن، میتونیم به ساده سازی اضطراب جدایی کمک کنیم. در حوزه های مختلف تربیت فرزند، هیچ چیزی مثل بازی اثربخش نیست. در ادامه چند بازی مثال میزنیم که در ساده شدن اضطراب جدایی در بچه ها اثرگذاره.

• دالی موشه:یکی از راه هایی که میتونیم جدایی رو با کودکمون تمرین کنیم بازی دالی موشه س. و از همون موقع که اضطراب بچه ها شروع میشه(یعنی حوالی 6 ماهگی) این بازی میتونه کمک کننده باشه. تو این بازی فرزندمون یاد میگیره ندیدن یک چیز، به معنی نبودنش نیست.

بهتره موقع بازی، مراقب زبان بدنمون باشیم که پر از شادی و نشاط باشه چون اگر ما از بازی کردن با فرزندمون لذت نبریم اثرگزاری کافی رو نخواهد داشت.

قایم موشک بازی برای کاهش اضطراب جدایی

تو سنین بالاتر، بازی قایم موشک هم میتونه کمک کننده باشه. اینکه ما چشم بزاریم تا فرزندمون قایم بشه یا برعکس. هرچه بیشتر بازی کنیم بازه اضطرابی کودک کمتر میشه.

بازی دیگه ای که میتونیم داشته باشیم اینه که یک وسیله‌ی کوچیک رو زیر فنجون قایم کنیم و با برداشتن فنجون به کودک نشون بدیم که هنوز سرجاشه. با این جور بازی ها به کودک این موضوع رو یاداوری میکنیم که هر چیزی رو که نبینی، دلیل بر نبودنش نیست. با بازی کردن، کم کم این روند، به کاهش اضطراب جدایی فرزندمون کمک میکنه.

پرستار کودک رو به تدریج به فرزندمون معرفی کنیم

اگه تصمیم داریم در نبودمون، فرزندمون رو پیش کسی بزاریم یا یه پرستار جدید برای کودکمون داشته باشیم، قبل از اینکه فرزندمون را با او تنها بزاریم، جلسه های سه نفره ی کوتاهی رو ترتیب بدیم، اینجوری زمانی که باید کودکمون رو برای مدتی کنار شخص دیگه ای بزاریم، دیگه احساس غریبگی نخواهد داشت. حتی اگر فرزندمون جزء بچه های آرومه، که در نبودمون گریه نمیکنه حتما اجازه بدیم دقایقی فرزندمون با فرد جدید آشنا بشه.

جدایی های کوتاه رو با فرزندمون تمرین کنیم

سعی کنیم فرزندمون رو به یک دوست یا آشنای قابل اطمینان بسپاریم. برای شروع، مثلا داریم آشپزی میکنیم فرزندمون رو 5 دقیقه کنار پدرش بذاریم تا بازی کنه، بعد کم کم این تایم رو طولانی تر کنیم مثلا 5 دقیقه بشه 10 دقیقه. آروم آروم فرزندمون رو کنار خاله یا عمش زمان طولانی تر بزاریم، تا کمک کنیم بچه مون عادت کنه با غریبه ها هم وقت بگذرونه.

برای شروع دو بار در هفته، بازه های زمانی نیم ساعته رو مشخص کنیم، و فرزندمون رو جایی بذاریم که احساس امنیت داره و بهش خوش می گذره، همونطور که در بالا هم توضیح دادیم لحظه خداحافظی باید کوتاه و سریع باشه، ممکنه در این شرایط بچه ما گریه کنه، هرگز ناراحتی به خودمون راه ندیم و با حال خوب از فرزندمون جدا بشیم. و سر نیم ساعت برگردیم کنار فرزندمون، و آروم آروم این بازه زمانی و دفعاتش رو بیشتر کنیم. تا به تدریج پذیرش فرزندمون نیز بیشتر بشه.

نکته خیلی مهمی که باید در این قسمت در نظر داشته باشیم اینه: جایی که فرزندمون رو میذاریم جایی باشه که بهش خوش بگذره، بسیار امن باشه، به نیازهای فرزندمون پاسخ داده بشه و کنار کسی باشه که مهارتهای ارتباط با فرزندمون رو بلد باشه، این موضوع برای همه بچه ها مهمه اما برای بچه های زیر سه سال، از اهمیت بیشتری برخورداره.

استفاده از اسباب بازی در جلوگیری از اضطراب کودک

هنگامی که فرزندمون رو به مکانی جدیدی می بریم (مثل خونه یکی از اقوام، دوستان، پرستار بچه یا در مدرسه)، خیلی خوبه که مدتی رو با کودکمون در اون محیط بگذرونیم تا بتونه با محیط اطرافش آشنا بشه. بهتر که به فرزندمون یک نشانه کوچک بدیم تا بهش کمک کنه وقتی ما در کنارش نیستیم یادمون بیفته.

یک اسباب بازی یا پتوی نرم رو در اختیار کودکمون بزاریم. آیا فرزندتون یه وسیله مورد علاقه داره؟ اگر نه، بهتره یک وسیله برای این شرایط داشته باشه. یک اسباب‌بازی خاص می‌تونه بهش کمک کنه وقتی احساس ناراحتی می‌کنه، خودش رو آرام کنه.

حرف آخر:

مادران کودکان وابسته به شدت از لحاظ روحی و جسمی خسته و کم حوصله میشن، پس بهتره با همسرشون در این باره صحبتی داشته باشن. همسرشون رو از اوضاع و احوال خود آگاه کنن و در صورت نیاز همراهی ، همدلی و همکاری ایشون رو داشته باشن.

فراموش نکنیم مهم ترین نکته قبل از شروع تکنیک ها پذیرش موضوع اضطراب جداییه، که باعث میشه قبول کنیم این یک مرحله از رشد طبیعی فرزندمونه که با مدیریت صحیح رفتار، میتونیم ازش گذر کنیم.

تو این مقاله چند راهکار ساده اما کاربردی یادگرفتیم که با انجام دادنشون میتونیم مرحله ی اضطراب جدایی رو هم برای خودمون هم برای کودکمون ساده کنیم.

ازتون میخوایم اگر فرزندتون در رده ی سنی بین 8ماه تا 2 سال این تکنیک هارو انجام بدید و اگر راهکاری برای کاهش اضطراب جدایی فرزندتون انجام دادید و  موثر بوده حتما با ما به اشتراک بزارید.

برای دیدن آموزش های بیشتر میتونید از پیج اینستاگرام دیدن کنید.