حسادت در کودکان برای والدین نگران‌کننده است. این احساس باعث بروز مشکلاتی در آینده فرد می‌شود و والدین باید به طور جدی به آن توجه کنند. در این مقاله قصد داریم دلایل بروز حسادت و راهکارهای تربیت کودک حسود را بررسی کنیم. به طور خلاصه، دلایل و راهکارهای تربیت کودک حسود شامل موارد زیر هستند:
- حسادت به خواهر و برادر
- حسادت در افزایش بیش از حد رقابت
- بروز حسادت در کودکان لوس و نازپرورده
- ایجاد حسادت در محیط مدرسه و اجتماع
- بروز حسادت با مقایسه کودک و هم‌سن و سالان
- افزایش حسادت در کودکانی که والدین حساس دارند
راهکارهای مفید و علمی برای درمان حسادت کودکان تربیت کودک حسود شامل موارد زیر است:
- هدایت و راهنمایی کودک
- پیدا کردن دلیل اصلی در احساس حسادت
- اهمیت و توجه به احساسات کودک و روابط او
- ساخت یک نام برای حسادت و کاهش آن
- خواندن داستان‌های مربوط به حسادت برای کودک
- درخواست کمک و پشتیبانی از کودک در کارها
سن حسادت در کودکان
به طور کلی، حسادت در کودکان طبیعی است و علت‌های بسیاری دارد. هر کودک با توجه به شرایط و موقعیت‌ها، شدت و مدت زمان احساس حسادت متفاوتی دارد. طبق تحقیقات کودکان از نوزادی و 6 ماهگی احساس حسادت را نشان داده‌اند. این احساس به صورت اولیه بود و تنها منفی‌گرایی کودک را نشان داد. با رشد کودک و قرارگیری او در شرایط مختلف، حسادت نیز بیشتر می‌شود و گاهی شدت پیدا می‌کند. گاهی حسادت کودکان در 7 سالگی و شروع مدرسه، برجسته‌تر می‌شود.
آیا حسادت در کودکان طبیعی است؟
حسادت در کودکان یک احساس رایج و طبیعی است که در هر سنی مشاهده می‌شود. برخی از کودکان در برخورد با حسادت برخورد مثبتی دارند و به آن غلبه می‌کنند. در برخی دیگر، حسادت بیشتر می‌شود و والدین باید راه‌کارهایی برای جلوگیری از آن اجرا کنند.
اگر احساس حسادت کودک متوقف و جلوگیری نشود، عواقبی مانند پرخاشگری، تنهایی و عزت نفس پایین در انتظار او خواهند بود. میزان حسادت در هر کودک متفاوت است. احساس حسادت از نوزادی آغاز و در سنین بالاتر نیز افزایش پیدا می‌کند. معمولا این حس از دو تا هفت سالگی به اوج می‌رسد.
بیشتر بخوانید:
دلایل حسادت در کودکان
گاهی اوقات، رفتار والدین باعث تحریک حسادت در کودک می‌شود. والدین باید به رفتارهای خود توجه کنند و کودک را در موقعیت‌های تنش‌زا قرار ندهند. دلایل حسادت بی‌شمار هستند، اما چندین دلیل عمده می‌تواند حسادت کودکان را افزایش دهد.
1. حسادت به خواهر و برادر
یکی از رایج‌ترین دلایل حسادت، نسبت به خواهر و برادر کوچک‌تر است. زمانی که والدین به فرزند کوچک‌تر توجه بیشتری می‌کنند، و یا تمرکز بیشتری روی او دارند، احساس حسادت در فرزند بزرگ‌تر ایجاد می‌شود. این موقعیت برای کودک بزرگ‌تر چالش برانگیز است و نسبت به خواهر و یا برادر خود احساس حسادت می‌کند.
2. ایجاد رقابت ناسالم
احساس رقابت تا زمانی که از حد نگذرد، مفید و باعث بیشتر است. اگر والدین فرزند خود را تحت فشار قرار دهند و از او انتظاراتی که در توانش نیست را بخواهند، یک رقابت ناسالم را آغاز کرده‌اند. به عنوان مثال، کودک نمیتواند خوب برقصد و آواز بخواند و شما او را مجبور می‌کنید در جایی که نمیتواند، این کار را انجام دهد. این کار، باعث تاثیرات منفی و بروز حسادت در فرزندتان خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
3. حسادت در مهارت و یا تحصیل
این یک چیز طبیعی است که هر فرد با دیگری متفاوت است. برخی در کارهای فنی موفق هستند، برخی در دروس نظری و هرکس مهارت خاص خود را دارد. معمولا کودکان به کسی که نسبت به خودشان فعال‌تر و یا بهتر است، حسادت می‌کنند.
4. والدین نگران و محافظه کار
والدینی که مدام نگران هستند و بیش از حد از کودک محافظت می‌کنند، باعث گم‌راهی او می‌شوند. کودکی که مداوم در محافظت خانواده هستند، در برخورد با کودکانی که اعتماد به نفس دارند احساس حسادت خواهند کرد.
5. لوس و نازپرورده کردن کودک
ناز و نوازش کردن کودک یکی از کارهای طبیعی والدین است. اگر این رفتار بیش از حد شود، کودک احساس برتری نسبت به بقیه خواهد کرد. در نتیجه، برخورد با یک کودک بهتر و یا بالاتر از سطح او، باعث بروز و افزایش احساس حسادت خواهد شد.
در این باره بیشتر بخوانید:
6. مقایسه فرزند با سایر کودکان
مقایسه مداوم کودک با هم‌سن و سالان و یا خواهر و برادر، می‌تواند احساس حسادت را در او ایجاد کنند. احساسات دیگری مانند احساس رقابت و اعتماد به نفس پایین نیز در فرزند ایجاد می‌شوند. والدین نباید مدام از فرزندان دیگر تعریف و احساس نامطلوبی را در کودک ایجاد کنند.
راهکارهای تربیت کودک حسود
والدین باید زمانی که علائم حسادت را در کودک می‌بینند، برای کمک به او دست به کار شوند و این علائم را نادیده نگیرند. برای درمان حسادت کودکان، پدر و مادرها نباید با خشونت رفتار کنند و عصبانیت راهکار مناسبی برای از بین بردن این احساس در فرزند نیست. بهتر است با آرامش و راهکارهای علمی پیش بروید تا به کودک خود کمک کنید.
بیشتر بخوانید:
– حسادت کودک را هدایت کنید
یکی از راهکارهای ایده‌آل برای کاهش احساس حسادت در کودک، این است که او را هدایت کنید. به عنوان مثال فرزند شما غمگین است که دوست او نمره بهتری در مدرسه کسب کرده است. در این موقعیت، شما باید او را برای درس خواندن تشویق کنید. به او بگویید که باید برای دستاوردهای زندگی تلاش کند و توانایی‌هایش را تقویت کنید. با این راهکار، احساسات کودک را در جهت مثبت و درست هدایت خواهید کرد.
– علت اصلی حسادت کودک را پیدا کنید
یکی از راهکارهای درمان حسادت در کودکان، پیدا کردن علت حسادت است. ابتدا با فرزند خود صحبت کنید و دلایل بروز این احساسات را از او بپرسید. سپس، به صحبت‌های او بدون هیچ قضاوتی گوش کنید. ممکن است کودک در موقعیت‌هایی عزت نفس و اعتماد به نفس پایین‌تری را تجربه کرده و اکنون احساس حسادت دارد. سعی کنید احساسات او را بپذیرید و درمورد لحظات بروز احساسات با کودک صحبت کنید.
– برای کودک خود داستان بخوانید
داستان‌ها و قصه‌ها پیام‌های اخلاقی و آموزنده‌ای برای کودکان دارند. می‌توانید داستان‌هایی مربوط به احساسات و حسادت تهیه کنید و هر شب پیش از خواب یکی از آن‌ها را برای کودک بخوانید. کتاب‌هایی که شامل ویژگی‌های مهربانی، همکاری و مفید بودن دارند را دست کم نگیرید، زیرا به صورت ناخودآگاه روی فرزند شما تاثیر می‌گذارند.
– یک نام برای حسادت انتخاب کنید
یک نام جالب و خنده‌دار برای حسادت انتخاب کنید. به فرزند یاد بدهید که این احساس ناخوشایند و زودگذر است. هنگامی که حسادت را در کودک خود می‌بینید، به او بگویید که حسادت بازگشته است اما تو انقدر قوی و توانا هستی که به او اجازه رفتن می‌دهی.
– از مقایسه کودکان خودداری کنید
مقایسه، یکی از دلایل اصلی برای حسادت کودکان به شمار می‌رود. مقایسه کودکان می‌تواند میزان حسادت آن‌ها را افزایش دهد و حتی باعث به وجود آمدن کینه و دشمنی شود. می‌توانید درمورد چیزهایی که در فرزندتان مثبت است صحبت کنید و از او تعریف کنید تا از حسادت کاسته شود.
– به فرزند خود اهمیت دهید
یکی از دلایلی که می‌تواند حسادت کودک را افزایش دهد، اهمیت والدین و عشق و علاقه آن‌ها است. زمانی که کودک توجه کافی دریافت نکند، حسادت می‌کنند و رفتار ناخوشایندی از خود نشان می‌دهند. برای تربیت کودک حسود، سعی کنید همیشه به فرزندتان بگویید که چقدر تو را دوست دارید و عشق شما به او بی‌نهایت است. بنابراین، فرزند از عشق شما نسبت به خود مطمئن خواهد شد.
– کودک را به همکاری و کمک دعوت کنید
یکی از دلایل حسادت کودکان، حسادت به خواهر و برادر است. ممکن است فرزند شما به مراسم تولد خواهر و یا برادرش حسادت کنید. شما برای خاموش کردن این حسادت، باید با آرامش رفتار کنید. پیشنهاد ما این است که از کودک بخواهید در کارها کمک کند. کارهای مهم مانند کمک به تزئیات و یا چیدن شمع‌ها می‌تواند احساسات خوب را در او افزایش دهند. در نتیجه، کودک احساس مهم بودن خواهد کرد و خانواده به او نیاز دارد.
– به کودکان به طور مساوی توجه کنید
حسادت خواهر و برادری باعث به وجود آمدن مشکلات متعددی در خانواده می‌شود. منشأ این حسادت بیشتر به والدین مربوط است. گاهی اوقات خانواده بیشتر توجه خود را روی یکی از فرزندان می‌گذارند و فرزند دیگر احساس حسادت می‌کند. برای جلوگیری از حسادت فرزندان به یکدیگر، سعی کنید همه چیز را برای آن‌ها مساوی تقسیم کنید.
به عنوان مثال، اگر تولد و جشنی برای یکی از کودکان تدارک دیده‌اید، به فرزند دیگر درمود زمانی که برای او تولد گرفتید صحبت کنید. به او یادآور شوید که او نیز در روز تولد خود چه چیزهایی را تجربه کرده است. در روزهایی معمولی نیز سعی کنید به هر کدام از فرزندانتان به طور ویژه توجه کنید و زمانی را برای توجه به آن‌ها اختصاص دهید.
– شکرگزاری را به کودک آموزش دهید
در تربیت کودک حسود زمانی را برای قدردانی از نعمت‌ها اختصاص دهید. با فرزندتان تمرین کنید که از دارایی‌های مادی، ویژگی‌های شخصیتی، مهارت‌ها و هر چیز مثبتی که دارد، شکرگزاری کند. با این کار، کودک به داشته‌های خوب پی می‌برد و احساس حسادت کاهش میابد. خودتان را الگو قرار دهید و از استعدادهای خود قدردانی و احساس ارزشمندی را ایجاد کنید، زیرا کودک از شما الگوبرداری می‌کند.
بیشتر بخوانید:
– در نیازهای کودک زیاده روی نکنید
یکی از کارهای اشتباه والدین برای کاهش احساس حسادت کودک، فراهم کردن تمام چیزهایی است که کودک به آن حسادت می‌کند. خرید، جلوی حسادت کودک را نمی‌گیرد و این کار زیاده‌روی است. در عوض، نه گفتن را در شیوه تربیت کودک حسود قرار دهید. با این کار، کودک با بله گفتن و خرید شما احساس قدردانی خواهد کرد. بنابراین، برای چیزهایی که دارد، ارزش قائل می‌شود.
کلام پایانی
حسادت کودک یک احساس طبیعی است که ممکن است در هر سنی آن را تجربه کند. والدین نقش مهمی در تربیت کودک حسود دارند و با راهکارهای صحیح می‌توانند آن را مدیریت کنند. در این مقاله ما دلایل بروز حسادت در کودک و نحوه برخورد با آن را قرار دادیم. هنگام مشاهده حسادت در کودک، سعی کنید با آرامش برخورد کنید. بهتر است کودک را در خلوت راهنمایی کنید تا عزت نفس او حفظ شود.
منابع:
