والدین، بزرگترین الگوها برای تربیت فرزندانشان هستند، پس اگر شما همواره به یادگیری ادامه دهید و خودتان به نمونه‌ای از یک انسان ارزشمند بدل شوید، بدون شک می‌توانید فرزندانی خوب، شایسته و با اخلاق تربیت کنید.
در این مقاله با نام اصول تربیت کودک، تلاش کرده‌ایم با استفاده از تحقیقات علمی و روانشناسی، توصیه‌های کاملاً کاربردی و موثری برای شما به عنوان والدین داشته باشیم و کمکتان کنیم که در مسیر تربیت فرزند، با خیالی آسوده‌تر این مسئولیت مهم را به انجام برسانید.
چرا باید به فرزندانمان یاد بدهیم با ارزش‌های اخلاقی زندگی کنند؟
یاد دادن ارزش‌های اخلاقی به فرزندان، بسیار مهم است؛ زیرا این ارزش‌ها اساس ساختار رفتار‌هایشان را شکل داده و نقش بسیار مهمی در شکل‌دهی به شخصیت و رفتارهای اجتماعی آنها دارند. این ارزش‌ها به فرزندانمان کمک می‌کنند تا در مواجهه با چالش‌ها و تصمیم‌گیری‌های مختلف در زندگی، بدانند که چه رفتاری مناسب و شایسته است.
- بیشتر بخوانید: لجبازی کودک
- بیشتر بخوانید: با کودک لجباز چه کنیم؟
- بیشتر بخوانید: لجبازی کودکان در غذا خوردن
وقتی فرزندان خود را بر پایه ارزش‌های اخلاقی تربیت کنید:
1_ سازگاری اجتماعی بیشتری خواهند داشت
آموزش ارزش‌های اخلاقی به فرزندان، زمینه‌ای را برای سازگاری موثر آنها در جامعه فراهم می‌کند. فردی که ارزش‌های اخلاقی را درک کرده و پذیرفته باشد، به راحتی می‌تواند با همکاران، دوستان و اعضای خانواده خود تعامل کند و با آنها روابط مثبتی برقرار کند.
2_ رفتارهای نامناسب نخواهد داشت
آموزش ارزش‌های اخلاقی به فرزندان کمک می‌کند تا از رفتارهای نامناسب و غیر اخلاقی پیشگیری کنند و مثلاً به راحتی بتوانند نه گفتن را بیاموزند.
آنها می‌آموزند که چگونه تصمیم‌هایی را که می‌تواند به ضرر دیگران باشد، نگیرند و به جای آن از رفتارهایی که به جامعه و خودشان ضرر نمی‌رساند استفاده کنند.
3_ روابط اجتماعی‌شان بهبود خواهد یافت
آموزش ارزش‌های اخلاقی به کودکان، مهارت‌های ارتباطی فرزندان را تقویت می‌کند. آنها یاد می‌گیرند که چگونه با دیگران با احترام برخورد کنند، به گونه‌ای که روابط مثبت و سالم را با دیگران برقرار کنند، دوستان خوبی برای خود پیدا کند و همواره با رضایت بالا از زندگی، به زیست خود ادامه دهد.
4_ مسئولانه‌تر تصمیم خواهد گرفت
وقتی فرزندانتان را با ارزش‌های متعالی و اخلاقی آشنا کنید، آنها یاد می‌گیرند که در مواجهه با مسائل پیچیده و چالش‌های بزرگ، تصمیماتی مسئولانه بگیرند و مسئولیت تصمیماتشان را همواره بر عهده بگیرند.
به این ترتیب، اشتباهاتشان را گردن دیگران نمی‌اندازند و از تجربیاتشان برای گرفتن تصمیمات بهتر استفاده می‌کنند.
8 اصل از اصول تربیت کودک که شاید نمی‌دانستید!
روانشناسان مختلف، اصول مختلفی را برای تربیت فرزند و کودک پیشنهاد داده‌اند. در اینجا، تلاش کرده‌ایم با استفاده از پژوهش‌های علمی و نکات مهم در سایت‌های معتبر، این 8 اصل مهم تربیت کودک را خدمتتان معرفی کنیم و توضیح دهیم؛ تا انتها همراه ما باشید با اصول تربیت فرزند!
اصل اول: آموزش مداوم و پیوسته ببینید!
بسیاری از والدین، خیال می‌کنند در تربیت فرزند، از همه بهترند و خودشان می‌دانند چطور باید فرزندشان را تربیت کنند. چنین دیدگاهی می‌تواند منجر به توقف شما در مسیر یادگیری شود.
مهم است که شما در حال یادگیری باشید و تازه‌ترین سبک‌های تربیت فرزند را یاد بگیرید. هرگاه به اهمیت کاری که دارید انجام می‌دهید -یعنی تربیت فرزند- آگاه باشید، خود به خود اهمیت یادگیری مستمر و دائمی را هم خواهید دانست و هرچه بیشتر یاد بگیرید، احتمال اینکه فرزندانی شاد، سرحال و موفق تربیت کنید بیشتر است.
- بیشتر بخوانید: لجبازی شدید کودک
- بیشتر بخوانید: از پوشک گرفتن کودک بچه
- بیشتر بخوانید: کنترل خشم در مقابل کودکان
اصل دوم: تقویت مثبت و سیستم پاداش و تحسین!
استفاده از تکنیک‌های تقویتی مثل تحسین، پاداش و تشویق، برای شکل دادن به رفتارهای مطلوب و پرورش انگیزه درونی کودکان ضروری است. این اصل اهمیت ایجاد یک محیط یادگیری حمایتی و پرورشی را که عزت نفس و اعتماد به نفس فرزندان را ارتقا می‌دهد، برجسته می‌کند.
اصل سوم: مشارکت فعال
تربیت فرزند هرچه عملی‌تر باشد، اثر بیشتری هم دارد. شما باید فعالانه در کارهای مربوط به تربیت کودک شرکت کنید. مثلاًوقتی به فرزندتان گوش می‌دهید، این گوش دادن باید فعالانه باشد؛ یعنی دقیقاً درک کنید که او چه می‌گوید، صرفاً یک گوش شما در و دیگری دروازه نباشد.
فرایند آموزش خود را می‌توانید با بازی و فعالیت‌های سرگرم‌کننده همراه کنید تا جنبه موثرتری به خود بگیرد.
تشویق به فعالیت‌های عملی، رشد شناختی را افزایش می‌دهد و عشق به یادگیری را در فرزندان شما بیشتر می‌کند. این اصل از اصول تربیت کودک را فراموش نکنید.
اصل چهارم: یادگیری عاطفی-اجتماعی (SEL)
شما والدین می‌توانید با یادگیری عاطفی اجتماعی (SEL) مهارت‌های مهم زندگی مانند مدیریت احساسات، ایجاد روابط، همدلی، خودآگاهی و تصمیم‌گیری را به فرزندان خودتان آموزش دهید. شما می‌توانید در مورد یادگیری عاطفی اجتماعی، بیشتر جستجو کرده و مطالعه کنید.
SEL مزایای زیادی برای فرزندان شمادارد، از بهبود عملکرد مدرسه گرفته تا دوستی‌های سالم‌تر. علاوه بر این، مطالعات مختلف نشان داده است افرادی که دارای شایستگی اجتماعی و عاطفی قوی هستند، احتمال بیشتری دارد که با موفقیت از مدرسه فارغ‌التحصیل شوند و در شغلشان موفق‌ترند.
یادگیری عاطفی اجتماعی آنقدر مهم است که روز خاص خود را دارد: روز جهانی SEL در 26 مارس!
اصل پنجم: تقویت اعتماد به نفس و عزت نفس کودکان
یکی از اصول بسیار مهم تربیت کودک این است که بر پایه رشد عزت نفس و اعتماد به نفس کودکان باشد.
کودکی که عزت‌نفس و اعتماد به نفس پایینی دارد مضطرب می‌شود، از انتقاد و مقایسه با دیگران می‌ترسد، استعدادهایش را آشکار نمی‌کند و احتمال شاد بودن و موفقیتش کاهش می‌یابد. این عدم اعتمادبه‌نفس مستقیماً با روشی که والدین آنها را در سال‌های اولیه تربیت می‌کنند، مرتبط است.
سعی کنید به دور از سرزنش کردن کودکان، کاری کنید که آنان خود را دوست داشته باشند و فارغ از مقایسه با دیگران، آن کاری را که درست است انجام دهند.
تنها بر نتایجی که فرزندانتان به دست می‌آورند تکیه نکنید، تلاش‌های آنان را فارغ از نتیجه، ارج بنهید و تشویق کنید.
ویژگی‌های مثبت و پشتکار فرزندانتان را تحسین کنید و از مقایسه فرزند خود با دیگران اجتناب کنید. بپذیرید هر فردی استعداد‌ها و توانایی‌های منحصربه‌فرد خود را دارد…
اصل ششم: کودکان را مستقل تربیت کنید
وقتی بچه‌ها کوچک‌تر هستند تا حد زیادی برای تأمین نیازهای اساسی فیزیکی و عاطفی خود به والدین وابسته‌اند. با بزرگ‌تر شدن فرزندان و برای شکل‌گیری شخصیت مستقل کودکان، پدر و مادر تبدیل به مشاور می‌شوند. یعنی به‌جای این که کارهای کودک را انجام دهند و او را وابسته به خود نگه دارند، به او کمک می‌کنند تا برای خودش راه‌حل پیدا کند و به‌نوعی به استقلال برسد.
برای تمام والدین دنیا تغییر نقش از یک مراقبت‌کننده تمام عیار به مشاوری که کودک را در مواقع خاص، راهنمایی و هدایت می‌کند، می‌تواند سخت باشد. این سختی به‌نوبه خود منجر به یک نتیجه شیرین می‌شود. آن هم تربیت یک کودک مستقل و متکی به خود است.
البته که فرزندان شما، همچنان برای عشق، محافظت، راهنمایی و حمایت به شما احتیاج دارند. فراموش نکنید تربیت کودک مستقل به‌معنای رها کردن آنها نیست. مستقل‌شدن بخشی از روند رشد کودکان است و تأثیر مثبتی در جنبه‌های مختلف زندگی آنها ایجاد می‌کند.
بنابراین خودکفایی و آموزش استقلال به کودکان یکی از زیباترین و ارزشمندترین هدایایی است که می‌توانید به فرزندتان بدهید.
اصل هفتم: گذراندن زمان با کیفیت با کودک
گذراندن زمان با کیفیت (نه فقط گذراندن زمان) یکی از اصول تربیت کودک است.
زمان با کیفیتی را با فرزندان خود به انجام فعالیت‌هایی بگذرانید که از آنها لذت می‌برند، مانند رفتن به کافه‌ها، سینماها، تئاترها یا بازی کردن در پارک‌های تفریحی.
به علایق آنها احترام بگذارید و سعی کنید بدون قضاوت به صحبت‌ها و داستان‌هایشان گوش دهید. بگذارید بدانند که شما همیشه یک گوش شنوا و یک حامی جدی برای آنها هستید.
سعی کنید با فرزندان خود یک رابطه دوستانه داشته باشید تا آنها آنقدر احساس راحتی بکنند که با هر مشکلی به شما مراجعه کنند.
- بیشتر بخوانید: آموزش سلام کردن به بچه ها
- بیشتر بخوانید: دارو دادن به کودکان
- بیشتر بخوانید: آرایش کردن کودکان
- بیشتر بخوانید: جدا کردن جای خواب کودک
اصل هشتم: خودتان بهترین الگو باشید!
کودکان را نه با رفتار، بلکه در عمل تربیت کنید. اینکه شما به کودکان یک توصیه کنید و خودتان کار دیگری انجام دهید، واقعاً کاربردی ندارد.
کودکان در نهایت به نسخه دیگری از شما تبدیل می‌شوند؛ اگر قانونی می‌گذارید، خودتان به آن احترام بگذارید، اگر انتظار نظم و انضباط از کودکان دارید، خودتان منظم و منضبط باشید، اگر دوست دارید فرزندانتان احترام را یاد بگیرند، هرگز نباید بی‌احترامی از شما ببینند.
پس اول خودتان یک الگو باشید و سپس خواهید دید که کودکان، از شما پیروی خواهند کرد.
این هشت اصل از اصول تربیت کودک از شیوه‌های مبتنی بر شواهد و نظریه‌های روانشناختی استفاده می‌کنند تا یک محیط آموزشی حمایتی و مؤثر ایجاد کنند که به رشد همه‌جانبه کودکان کمک کرده و آنها را برای موفقیت در زندگی آماده کند.
۴ توصیه از ۴ روانشناس برای اینکه اصول تربیت کودک را بهتر یاد بگیرید!
ار سایت‌های معتبر تربیت کودکان چرخی زدیم تا ببینیم روانشناسان بزرگ، چه توصیه‌های برای والدین دارند تا فرزندانشان را به خوبی تربیت کنند.
این 5 توصیه از 5 روانشناس تقدیم به شما:
مطمئناً، در اینجا پنج نکته برای والدین وجود دارد که فرزندان خود را به خوبی تربیت کنند، همانطور که گویی توسط پنج روانشناس مشهور کودک ارائه شده است:
توصیه اول از ژان پیازه: بازی عجب راه مطمئنی است!
کنجکاوی و اکتشاف کودک خود را از طریق بازی کشف و شکوفا کنید! بازی راهی طبیعی است که کودکان در مورد دنیای اطراف خود یاد می‌گیرند و مهارت های شناختی مهمی را می‌آموزند. سعی کنید کودکان خود را درگیر فعالیت‌های یادگیری مبتنی بر بازی کنید تا خلاقیت و رشد فکری کودکانتان را تضمین کنید.
توصیه دوم از لو ویگوتسکی: تشویق کنید و حمایت!
محیط تربیتی را به گونه‌ای درست کنید که کودک شما احساس کند که رفتارهای خوبش مورد تشویق قرار می‌گیرد و تلاش‌هایش فارغ از نتیجه، تحسین می‌شود.
سعی کنید کودک را بهگونه‌ای تربیت کنید که خودش از اشتباهاتش درس بگیرد، نه اینکه شما پند و نصیحتش دهید.
به آنها اجازه دهید تا به طور مستقل مشکلاتشان را حل کنند، اما راهنمایی و حمایت را در پس پرده فراموش نکنید.
توصیه سوم از اریک اریکسون: به نیازهای عاطفی فرزندتان توجه کنید
تلاش کنید احساسات و عواطف کودکانتان را تایید کنید و به آنها کمک کنید تا حس اعتماد و استقلال را بیشتر به دست آورند. به عنوان والدین، با تقویت یک پیوند عاطفی قوی با فرزندتان، پایه و اساس رشد اجتماعی و عاطفی سالم را برای او می‌سازید.
توصیه چهارم از دایانا بامریند: مرزهای روشن و ثابت و خطوط قرمز ایجاد کنید
سعی کنید همواره برای کودکانتان خطوط قرمز و مرزهای اخلاقی و رفتاری داشته باشید. کودک شما باید بداند که د رعین آزادی و استقلال، باید قوانین و مقررات را هم رعایت کند تا به حقوق دیگران تجاوز نکند.
با تعیین محدودیت‌های معقول، به فرزندتان کمک می‌کنید نظم و انضباط خود را تقویت کرده و ارزش‌ها را بهتر بشناسد.
این توصیه‌ها منعکس کننده اصول و نظریه‌هایی است که توسط روانشناسان برجسته ارائه شده است، پس شما با خیال راحت می‌توانید به این توصیه‌ها عمل کنید.
کلام آخر
در این مقاله، ما به بررسی اصول اساسی تربیت کودکان پرداختیم و با بهره‌گیری از تحقیقات و نظریات روانشناختی، توصیه‌های مفید به والدین کردیم. با اعمال این اصول به فعالیت‌هایی که مرتبط با تربیت کودکان است، والدین می‌توانند محیط‌های بهتر و ایمن‌تری را برای رشد کامل و رضایت بیشتر کودکان از زندگی فراهم کنند.
این یادآوری مهم است که هر کودک دارای ویژگی‌ها و نیازهای منحصر به فردی است و باید به این نکته توجه کنید که روش‌های متناسب با کودکان خودتان را انتخاب و به درستی او را تربیت کنید. همچنین همواره از یاد نبرید که شما مهم‌ترین الگوهای تربیت فرزندانتان هستید، پس اول خودتان به قوانین و اصول تربیتی پایبند باشید.
برایتان در مسیر تربیت کودک، بهترین آرزوها را داریم.
