یکی از نگرانی‌های مهم والدین، عوارض شیر نخوردن نوزاد در شب است که می‌تواند بر رشد و سلامت او تأثیر بگذارد. تغذیه شبانه برای تأمین انرژی، رشد جسمی و خواب منظم نوزاد ضروری است. عدم دریافت شیر در شب ممکن است باعث کاهش وزن، کمبود مواد مغذی و مشکلات خواب شود.

این مسئله می‌تواند به دلایلی مانند ریفلاکس، تغییر الگوی خواب یا بیماری‌های زمینه‌ای رخ دهد. درک الگوی تغذیه‌ای هر نوزاد برای والدین اهمیت زیادی دارد. دلایل شیر نخوردن نوزاد در شب، اهمیت تغذیه شبانه، تعداد دفعات مناسب شیردهی و راهکارهای مؤثر برای رفع این مشکل را در این مقاله بخوانید.

چطور مشکل شیر نخوردن نوزاد در شب را حل کنیم؟

اگر نوزاد شما تمایلی به شیر خوردن در شب ندارد یا در هنگام تغذیه با مشکل مواجه می‌شود (علت شیر نخوردن نوزاد چیست؟)، راهکارهایی وجود دارد که می‌توانند به حل این مسئله کمک کنند. در ادامه، روش‌هایی را بررسی می‌کنیم که به والدین در تغذیه بهتر نوزاد در شب کمک خواهند کرد.

۱_  ایجاد یک محیط آرام و مناسب برای تغذیه

نوزادان در محیط‌های شلوغ و پرنور ممکن است به‌راحتی حواسشان پرت شود و از خوردن شیر خودداری کنند. برای بهبود تغذیه شبانه:

• نور محیط را کم کنید تا نوزاد احساس آرامش کند.
• از صداهای مزاحم دوری کنید و در محیطی ساکت نوزاد را تغذیه کنید.
• تماس پوستی با نوزاد باعث افزایش احساس امنیت و تمایل او به شیر خوردن می‌شود.

۲_ تنظیم برنامه منظم برای تغذیه شبانه

برای جلوگیری از بیدار شدن نوزاد با گریه، او را قبل از خواب شبانه تغذیه کنید و در صورت نیاز، در فواصل مشخص بیدار کرده و شیر دهید. در صورت خواب‌آلودگی، با لمس آرام بدن نوزاد، او را برای تغذیه هوشیار نگه دارید.

۳_ بررسی مشکلات پزشکی نوزاد

گاهی اوقات، مشکلاتی مانند ریفلاکس معده، کولیک یا گرفتگی بینی باعث می‌شوند که نوزاد در شب تمایلی به شیر خوردن نداشته باشد. در این شرایط:

• اگر نوزاد بعد از چند مکیدن بی‌قراری می‌کند، ممکن است دچار ریفلاکس باشد که نیاز به بررسی پزشک دارد.
• در صورت گرفتگی بینی، استفاده از قطره‌های نمکی مخصوص نوزادان می‌تواند تنفس او را هنگام تغذیه بهتر کند.
• در صورت شک به هر گونه مشکل پزشکی، مشورت با پزشک اطفال ضروری است.

۴_ توجه به نوع تغذیه و مقدار شیر

اگر نوزاد شیر مادر را نمی‌پذیرد، ممکن است نیاز به تغییر موقعیت شیردهی داشته باشید. تغییر زاویه و امتحان کردن روش‌های مختلف شیردهی می‌تواند به تغذیه بهتر کمک کند. اگر از شیر خشک استفاده می‌کنید، ممکن است نوزاد به مزه یا نوع شیر حساس باشد، بنابراین مشورت با پزشک برای تغییر فرمول شیر خشک و جلوگیری از به‌وجود آمدن عوارض شیر نخوردن نوزاد در شب توصیه می‌شود.

۵_ آرام‌سازی نوزاد قبل از تغذیه

برخی نوزادان قبل از شیر خوردن در شب بی‌قرار هستند و به‌راحتی تغذیه نمی‌کنند. روش‌های زیر می‌توانند به آرام کردن آن‌ها کمک کنند:

• حمام آب گرم قبل از خواب باعث آرامش نوزاد می‌شود.
• ماساژ ملایم شکم و پاها می‌تواند تنش‌های نوزاد را کاهش دهد.
• استفاده از لالایی یا صدای سفید می‌تواند محیطی آرام برای تغذیه ایجاد کند.

۶_ مدیریت تدریجی قطع تغذیه شبانه

برای کاهش تغذیه شبانه، ابتدا تعداد دفعات و سپس مقدار شیر را به‌تدریج کاهش دهید. در صورت بی‌قراری، از روش‌های جایگزین مانند نوازش و تکان دادن آرام نوزاد استفاده کنید.

شیر نخوردن نوزاد در شب چه عوارضی دارد؟

قطع شیر خوردن نوزاد در شب، به‌ویژه در ماه‌های اولیه، می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد. این عوارض ممکن است از کاهش وزن گرفته تا مشکلات خواب و حتی اختلال در رشد مغزی را شامل شود. در ادامه، مهم‌ترین عوارض شیر نخوردن نوزاد در شب را بررسی می‌کنیم.

• کاهش وزن و اختلال در رشد: نوزادان برای رشد نیاز به کالری دارند و عدم تغذیه شبانه می‌تواند منجر به کاهش وزن و کندی رشد شود.
• کم‌آبی بدن: عدم تغذیه شبانه ممکن است باعث کم‌آبی بدن نوزاد شود که علائمی چون خشکی پوست و کاهش دفعات ادرار را به همراه دارد.
• بی‌قراری و خواب نامنظم: نوزادانی که شب‌ها شیر نمی‌خورند، ممکن است به دلیل گرسنگی بی‌قرار شوند و خواب نامنظمی داشته باشند.
• ضعف سیستم ایمنی: عدم تغذیه شبانه می‌تواند موجب کاهش دریافت آنتی‌بادی‌ها و ضعف سیستم ایمنی نوزاد شود.
• کاهش دریافت مواد مغذی ضروری: نوزادانی که در شب شیر نمی‌خورند، ممکن است مواد مغذی ضروری مانند آهن و کلسیم را به اندازه کافی دریافت نکنند.
• افزایش خطر هیپوگلیسمی (کاهش قند خون): نوزادان نارس یا کم‌وزن ممکن است در صورت عدم تغذیه شبانه دچار افت قند خون و علائمی چون بی‌حالی شوند.
• افزایش وابستگی به تغذیه روزانه: عدم تغذیه شبانه ممکن است باعث افزایش نیاز به شیر در طول روز و برهم خوردن برنامه تغذیه‌ای نوزاد شود.

با توجه به این عوارض، والدین باید درک کنند که قطع شیر خوردن نوزاد در شب، باید تدریجی و با مشورت پزشک انجام شود تا از بروز مشکلات تغذیه‌ای جلوگیری شود. با شناخت عوارض شیر نخوردن نوزاد در شب، راهکارهایی برای رفع مشکلات شیر نخوردن نوزاد در شب ارائه خواهیم کرد.

دلایل شیر نخوردن نوزاد در شب

نوزادان ممکن است به دلایل مختلفی در شب از شیر خوردن امتناع کنند. برخی از این دلایل طبیعی است و بخشی از روند رشد کودک محسوب می‌شوند، درحالی‌که برخی دیگر نیاز به بررسی و مدیریت دارند. در ادامه، مهم‌ترین دلایل شیر نخوردن نوزاد در شب را بررسی می‌کنیم.

۱_ تغییر الگوی خواب و تغذیه

با رشد نوزاد، نیاز به تغذیه شبانه کاهش یافته و برخی نوزادان می‌توانند مدت بیشتری بخوابند.

۲_ سیر بودن نوزاد در طول روز

نوزادی که در طول روز شیر کافی دریافت کرده باشد، معمولا نیازی به تغذیه شبانه ندارد.

۳_ خستگی بیش از حد

خواب عمیق ناشی از خستگی می‌تواند باعث کاهش واکنش نوزاد به گرسنگی و عدم بیداری برای شیر خوردن شود.

ما یک مقاله با عنوان «علت خواب زیاد نوزاد» داریم که پیشنهاد می‌دهیم به این مقاله هم سری بزنید.

۴_ ریفلاکس معده و مشکلات گوارشی

نوزادان با ریفلاکس یا مشکلات گوارشی ممکن است به‌خاطر ناراحتی از شیر خوردن در شب امتناع کنند.

۵_ بیماری یا دندان درآوردن

بیماری‌هایی مانند تب یا دندان درآوردن ممکن است باعث کاهش اشتها و امتناع از شیر خوردن نوزاد شوند.

راستی، ما یک مقاله با عنوان «دندان درآوردن نوزاد» داریم که پیشنهاد می‌دهیم این مقاله را هم مطالعه کنید.

۶_ وابستگی نوزاد به شیر خوردن هنگام خواب

به نقل از وب‌سایت cambspborochildrenshealth: «نوزادانی که برای خوابیدن به مکیدن پستان یا شیشه عادت دارند، ممکن است بدون آن به خواب نروند». (منبع)

در بخش بعد، تعداد دفعات شیر دادن به نوزاد در شب و اهمیت آن را بررسی خواهیم کرد.

تعداد دفعات شیر دادن به نوزاد در شب

یکی از سؤالات رایج والدین این است که چند بار باید در طول شب به نوزاد خود شیر بدهند. پاسخ این سؤال به سن نوزاد، میزان رشد او و نیازهای تغذیه‌ای‌اش بستگی دارد. در این بخش، تعداد دفعات مناسب شیر دادن در شب را بر اساس سن نوزاد بررسی می‌کنیم.

• نوزادان ۰ تا ۳ ماهه: به دلیل معده کوچک، نیاز به تغذیه مکرر دارند و هر ۲ تا ۳ ساعت یک‌بار شیر می‌خورند.
• نوزادان ۳ تا ۶ ماهه: برخی نوزادان خواب طولانی‌تر دارند، اما معمولاً هنوز به ۱ تا ۲ وعده شیر شبانه نیاز دارند.
• نوزادان ۶ تا ۱۲ ماهه: با شروع غذاهای کمکی، نیاز به تغذیه شبانه کمتر می‌شود، اما برخی نوزادان همچنان برای آرامش شیر می‌خورند.
• نوزادان بالای ۱۲ ماه: معمولاً می‌توانند بدون تغذیه شبانه بخوابند، اما ممکن است برای عادت یا نیاز عاطفی درخواست شیر کنند.

اگر می‌خواهید بدانید بهترین زمان برای قطع شیر شب نوزاد چند ماهگی است، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را بخوانید: قطع شیر شب نوزاد

آیا باید نوزاد را برای شیر دادن بیدار کرد؟

این موضوع بستگی به شرایط نوزاد دارد. اگر نوزاد وزن‌گیری مناسبی دارد و پزشک توصیه‌ای برای بیدار کردن او نکرده است، معمولاً نیازی به بیدار کردن او برای شیر خوردن نیست. اما اگر نوزاد دچار کمبود وزن باشد یا پزشک توصیه کرده باشد، ممکن است نیاز باشد که هر چند ساعت یک‌بار او را برای تغذیه بیدار کنید.

اهمیت شیر خوردن نوزاد در شب

شیر خوردن نوزاد در شب، فراتر از تأمین انرژی، نقش مهمی در رشد جسمی و ذهنی او ایفا می‌کند و عوارض شیر نخوردن نوزاد در شب را به حداقل می‌رساند. بسیاری از والدین تصور می‌کنند که نوزاد می‌تواند بدون تغذیه شبانه به رشد خود ادامه دهد، اما واقعیت این است که تغذیه شبانه در ماه‌های اول زندگی کودک، تأثیرات چشمگیری بر سلامت او دارد.

• کمک به رشد و تکامل مغزی: شیر مادر حاوی مواد مغذی ضروری مانند چربی‌ها و امگا ۳ است که برای رشد مغز نوزاد حیاتی هستند. (منبع: cambspborochildrenshealth)
• تأمین انرژی مورد نیاز بدن: تغذیه شبانه به تأمین انرژی مورد نیاز نوزاد کمک کرده و از ضعف و کاهش وزن جلوگیری می‌کند.
• تنظیم ریتم خواب نوزاد: شیر خوردن در شب به تنظیم خواب نوزاد و ترشح هورمون ملاتونین کمک می‌کند. (تنظیم خواب شبانه کودک)
• پیشگیری از کم‌آبی بدن: تغذیه شبانه به حفظ تعادل مایعات بدن نوزاد و جلوگیری از کم‌آبی کمک می‌کند.
• تقویت سیستم ایمنی بدن: شیر مادر آنتی‌بادی‌ها و مواد ایمنی‌بخش دارد که از نوزاد در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کند.
• ارتباط عاطفی قوی‌تر با مادر: شیردهی شبانه باعث ایجاد احساس امنیت و تقویت پیوند عاطفی بین مادر و نوزاد می‌شود.

با توجه به این نکات، شیر خوردن نوزاد در شب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و قطع ناگهانی آن می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. در بخش بعدی، عوارض شیر نخوردن نوزاد در شب را به‌ طور کامل بررسی خواهیم کرد.

در چه صورت شیر شب نوزاد مضر است و باید سریع‌تر قطع شود؟

گاهی شیر خوردن شبانه نوزاد ضررهایی دارد و باید این فرآیند زودتر به اتمام برسد. در این‌جا، مواقعی را که شیر شب نوزاد می‌تواند ضرر داشته باشد، بررسی می‌کنیم:

• زمانی که دندان‌های نوزاد رشد کرده‌اند؛ چون شیر بعد از خواب لای دندان‌های او می‌ماند و خطر پوسیدگی را افزایش می‌دهد.
• زمانی که تغذیه از خوراکی‌های جامد کودک کامل شده و او همچنان شیر زیادی مصرف می‌کند؛ در این صورت، احتمال اضافه وزن بیش از اندازه وجود دارد.
• مکیدن برای کودک تبدیل به یک عادت می‌شود و جلوی خواب مستقل و باکیفیت او را می‌گیرد.
• به‌دلیل هضم سخت شیر در خواب، احتمال بروز مشکلات معده و نفخ زیاد در کودک وجود دارد.

میانگین خواب در نوزادان زیر ۳ ماه

در این جدول، میانگین خواب در نوزادان زیر ۳ ماه را بررسی می‌کنیم:

کلام آخر

عوارض شیر نخوردن نوزاد در شب می‌تواند شامل کاهش وزن، کم‌آبی بدن و اختلال خواب باشد. والدین باید با ایجاد محیط آرام و تنظیم برنامه تغذیه به حفظ سلامت نوزاد کمک کنند. در صورت نیاز، برای کاهش تغذیه شبانه می‌توان این کار را به‌طور تدریجی و با مشورت پزشک انجام داد.