آموزش آداب غذا خوردن به کودک به روش صحیح

آموزش آداب غذا خوردن به کودک یکی از چالش‌های اصلی والدین است. کودکان در حال یادگیری هستند و آموزش قوانین به آن‌ها نیازمند زمان و صبر زیادی خواهد بود. بهترین کار این است که از سنین پایین آموزش آداب غذا خوردن به کودک را آغاز کنید تا کودک هنگام غذا خوردن رفتارهای مناسبی از جمله تشکر کردن را از خود نشان دهد. در این مقاله، زمان آموزش آداب غذا خوردن به کودک و روش‌های آموزش را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.

از چه زمانی آموزش غذا خوردن به بچه ها را آغاز کنیم؟

آداب غذا خوردن به کودکان کمک می‌کند تا در موقعیت‌های اجتماعی مختلف مانند حضور در کنار دوستان و همکلاسی‌ها، اعتماد به نفس داشته باشند. آموزش آداب غذا خوردن به کودک را می‌توانید از 6 ماهگی آغاز کنید. 6 ماهگی زمانی است که کودک شما شروع به خوردن غذاهای جامد می‌کند و شما می‌توانید به تدریج آموزش را آغاز کنید. کودکان زیر 3 سال باید از کلماتی مانند لطفاً و متشکرم هنگام غذا خوردن استفاده کنند.

بنابراین، از 6 ماهگی تا 3 سالگی می‌توانید آموزش آداب غذا خوردن به کودک را به سادگی انجام دهید. مستقل غذا خوردن کودک سه ساله زمانی اتفاق می‌افتد که شما عادات مثبت غذا خوردن را قبل از 6 ماهگی آغاز کنید. زمانی که کودکان به سن پیش‌دبستانی (6 سالگی) می‌رسند، باید قوانین میز غذا را بهتر یاد بگیرند تا رفتارهای بدی از خود نشان ندهند. در اینجا آموزش‌های لازم غذا خوردن به کودکان بالای 3 سال را به تفکیک سن قرار داده‌ایم.

آموزش آداب غذا خوردن به کودک – سنین 3 تا 5 سالگی

نحوه غذا دادن به کودک یک ساله چگونه است؟ چطور حین غذا دادن آموزش مستقل خوردن را به فرزندتان یاد دهید؟ برای کودک 3 تا 5 ساله به نکات زیر توجه کنید:

1. کمک کنید تا بدون جنب و جوش برای مدت 15 الی 30 دقیقه پشت میز غذاخوری بنشیند.
2. به کودک بگویید که برای شروع غذا خوردن منتظر بماند تا همه بنشینند.
3. نحوه استفاده از دستمال را به او آموزش دهید.
4. نحوه جویدن با دهان بسته را تمرین کنید.
5. به کودک بگویید که گفتن چیزهای بد در مورد غذا کار زشتی است‌‌.
6. روش مودبانه برای درخواست غذا مانند لطفاً کمی سیب‌زمینی به من بدهید را تمرین کنید.

سنین 6 تا 7 سالگی – یادگیری قوانین میز غذا

در این سن کودک باید مهارت‌های زیر را به خوبی یاد گرفته باشد:

1. نحوه استفاده از کارد برای برش غذا را به او آموزش دهید.
2. اگر غذایی را دوست ندارد، به او بگویید به آرامی آن را به بشقاب برگرداند و در صورت جویدن، با احتیاط آن را در دستمال بگذارد.
3. از میزبان برای پذیرایی و آماده کردن غذا تشکر کند.
4. از کلمات بد برای اظهار نظر منفی خودداری کند.

سنین 8 تا 10 سالگی – تعامل با خانواده و مهمان در میز غذا

در سنین 8 تا 10 سالگی کودک باید آداب تعامل با خانواده، میهمانان و دوستان در میز غذا را بداند. این قوانین و آداب را به کودک 8 تا 10 ساله آموزش دهید:

1. به کودک یاد بدهید که میزبان باشد و غذاها را به میهمانان تعارف کند.
2. از تلفن‌همراه یا تبلت هنگام غذا خوردن استفاده نکند‌.
3. استفاده از اقلامی مانند ملاقه برای کشیدن سوپ، به جای قاشق شخصی را به کودک یاد دهید.
4. به کودک آموزش دهید که اگر کسی درخواست نان کرد، سبد نان را تعارف کند و تنها یک نان را بر ندارد.

بیشتر بخوانید:

• نقش مادر در فرزند پروری
• علت زود عصبانی شدن مادران
• آموزش مسئولیت پذیری به کودکان

آداب و قوانین غذا خوردن برای کودکان

والدین باید آداب غذا خوردن را به کودکان خود آموزش دهند تا در فضاهای اجتماعی مانند مهمانی‌ها و رستوران‌ها کودکان رفتار مناسبی داشته باشند. همان‌طور که گفتیم، آموزش آداب غذا خوردن به کودک باید کم کم از 6 ماهگی آغاز شود. در پاسخ به این سوال که کدام آداب را کودک باید بلد باشد، قوانین زیر را به خاطر بسپارید و آن‌ها را با فرزند خود تمرین کنید.

• همیشه با دست و صورت تمیز سر سفره غذا یا میز غذاخوری حاضر شود.
• برای شروع غذا خوردن منتظر بماند تا همه اعضای خانواده شروع کنند.
• هنگام غذا خوردن آرنج و سایر اعضای بدن خود را روی میز یا سفره نگذارد.
• در مورد غذا اظهار نظر منفی و بد نکند‌ و مودب باشد.
• صداهای بی‌ادبانه مانند آروغ زدن را سر میز از خود در نیاورد.
• با دهان بسته غذا را بجود و با دهان پر صحبت نکند.
• پس از اتمام غذا، از والدین برای بلند شدن اجازه بگیرد.
• از میزبان برای آماده کردن غذا تشکر کند.

چگونه آداب غذا خوردن را به کودک بیاموزیم؟

برای آموزش آداب غذا خوردن به کودک، آرامش خود را حفظ کرده و یک محیط سالم و دلپذیر را ایجاد کنید. هنگام آموزش آداب غذا خوردن به کودکان، مهارت‌های مختلفی را در آن‌ها ایجاد و تقویت خواهید کرد.

به عنوان مثال، کودکان با نشستن سر سفره یا میز غذاخوری یاد می‌گیرند که حرکاتی مانند قاشق برداشتن را به درستی انجام دهند و توجه طولانی مدتی را بر یک فعالیت داشته باشند. بهبود این مهارت‌ها در کودکان به زمان نیاز دارد و والدین باید آموزش را به تدریج دنبال کنند. در ادامه، نکاتی برای آموزش آداب غذا خوردن به کودک را قرار داده‌ایم.

1_ الگوسازی مثبتی را ایجاد کنید

بهترین روش برای آموزش آداب غذا خوردن به کودک، تقلید کردن است‌‌. کودکان با گوش دادن و تماشا کردن والدین خود، رفتارهای آن‌ها را تکرار می‌کنند. رفتارهای مثبت هنگام غذا خوردن را انجام دهید تا کودک نیز با دیدن شما الگوبرداری کند.

به عنوان مثال، آداب غذا خوردن مانند صحبت نکردن هنگام غذا خوردن و منتظر ماندن برای حضور تمامی افراد خانواده برای نشستن سر سفره یا میز غذاخوری از آداب مهمی هستند که کودکان با مشاهده شما، آن را انجام می‌دهند‌.

2_ انتظارات خود از کودک را تنظیم کنید

هنگام آموزش آداب غذا خوردن به کودک باید واقع‌بین باشید. کودکان در حال یادگیری هستند و ممکن است رفتارهایی را از خود نشان دهند که شما را خجالت‌زده کند‌‌. بنابراین، برای مواجه شدن با این رفتارها آماده باشید. مدت توجه کودکان به غذا متفاوت و محدود است و نباید انتظار داشته باشید که مدت زمان زیادی را برای غذا خوردن پشت میز بنشیند. مدت توجه کودکان را می‌توانید با کلمات مثبت و تشویقی افزایش دهید و آن‌ها را به غذا خوردن علاقه‌مند کنید‌.

3_ از آموزش‌های کوچک مثل شستن دست‌ها شروع کنید

ایجاد عادات پایدار در کودک باید با گام‌های کوچک شروع شود. نخستین قدم برای آموزش آداب غذا خوردن به کودکان در زمان شروع غذاهای جامد است. در این زمان می‌توانید از کلمه لطفاً هنگام درخواست غذای بیشتر استفاده کنید. سعی کنید همیشه پیش از شروع غذا عادت شستن دست‌ها را به کودک آموزش دهید تا آن را به یک روال تبدیل کنید. این باعث می‌شود که کودک همیشه با دست‌های تمیز سر سفره حاضر شود.

4_ آداب تشکر کردن را با بازی تمرین کنید

برای آموزش آداب غذا خوردن به کودک، از هر فرصت صرف غذا برای تمرین کردن استفاده کنید. می‌توانید از عروسک‌ها یا حیوانات عروسکی مورد علاقه کودک برای سرو کردن غذا کمک بگیرید. سپس، کلماتی مانند لطفاً و ممنون را تمرین کنید.

خاله بازی، یکی از بازی‌هایی است که می‌توانید آداب غذا خوردن را با کودک خود تمرین کنید. نقش بازی کنید و آدابی مانند صحبت کردن پس از قورت دادن غذا را انجام دهید. تمرینات منظم هنگام صرف غذا و در زمان‌های بازی می‌تواند تاثیرات مثبتی در کودک شما داشته باشد و به مرور این عادات در کودک ظاهر خواهند شد.

5_ تقویت مثبت را فراموش نکنید

یکی از روش‌های موثر و کاربردی برای تشویق کودکان به انجام آداب مثبت، تقویت مثبت است. بهترین کار این است که هنگام مشاهده رفتارهای مثبت از کودک، واکنش مثبت و تشویق‌آمیزی را از خود نشان دهید. واکنش مثبت شما باعث می‌شود که کودک رفتارهای صحیح خود هنگام غذا خوردن را تکرار کند.

به عنوان مثال، به کودک خود بگویید که امشب برای خوردن شام منتظر بودی تا همه خانواده جمع شوند، یا من متوجه شدم که پس از غذا خوردن از مادر بزرگ تشکر کردی! این‌ها نمونه‌هایی از تمجید مشخص هستند که نشان می‌دهند شما از کدام رفتار لذت بردید و دوست دارید کودک آن را تکرار کند.

6_ هنگام غذا خوردن تلویزیون را خاموش کنید

برای آموزش آداب غذا خوردن به کودکان، همیشه تلویزیون و تلفن‌همراه را خاموش کنید‌. تماشای تلویزیون در زمان صرف غذا، می‌تواند آداب غذا خوردن کودکان را ضعیف کند. مطالعات نشان می‌دهند که تماشا کردن تلویزیون می‌تواند میزان غذایی که کودک می‌خورد را افزایش دهد.

همچنین، این تحقیقات نشان داد که میزان مصرف غذاهای چرب، سرخ شده و غذاهای ناسالم نیز هنگام تماشای تلویزیون بیشتر است. سعی کنید زمان صرف غذا تلویزیون را خاموش کرده و تلفن همراه را نیز روی میز غذا قرار ندهید. این کار باعث می‌شود که کودک بیشتر بر طعم و لذت غذا تمرکز کند، اشتهای کاذب کاهش یابد و جو مثبتی را برای صرف غذا ایجاد شود.

7_ از دستمال استفاده کنید

ممکن است کودک شما هنگام غذا خوردن صورت خود را کثیف کند‌. بهترین کار این است که با یک دستمال صورت او را پاک کنید. سعی کنید به صورت عملی و با رفتارهای ملایم این کار را سر میز غذا تکرار کنید. کودک به مرور زمان یاد می‌گیرد که صورت و دهان خود را پاک کند و دست‌هایش را تمیز نگه دارد. عجله نکنید و صبور باشید تا کودک به مرور این کار را یاد بگیرد.

8_ از قاشق و چنگال به درستی استفاده کند

استفاده از قاشق، چنگال و ظروف را در سنین پایین به کودک خود آموزش دهید. بهتر است زمانی که کودک شروع به خوردن غذاهای جامد کرد، این آموزش را آغاز کنید. ظروف را به او معرفی کرده و استفاده از آن‌ها را مداوم تمرین کنید. دست غالب کودک را شناسایی کنید و نحوه نگه داشتن قاشق و چنگال را به او یاد بدهید. از ظروف رنگارنگ استفاده کنید تا کودک از آموزش لذت ببرد. به سطح ارتفاع کودک و قرار دادن او در محیط امن توجه کنید. کودک به مرور این عادت را یاد می‌گیرد. بنابراین، صبور باشید و با مهربانی برخورد کنید.

بیشتر بخوانید:

• آیا مطالعه کتاب برای کودکان 10 ساله ضروری است؟
• آموزش خواندن به کودکان
• دعوای کودکان
• آموزش دستشویی رفتن کودک پسر

9_ از کودک بخواهید که در چیدن سفره به شما کمک کند

کمک کردن در چیدن میز و سفره غذا می‌تواند احساسات مثبتی از جمله احساس مسئولیت و قدردانی را در کودکان ایجاد کند. به کودکان اجازه دهید که در چیدن میز به شما کمک کنند. این کار را به عنوان یک سرگرمی تبدیل کنید تا کودک از آن لذت ببرد‌‌. به عنوان مثال، به کودک خود بگویید که بیا میز را جمع کنیم و ببینیم چه کسی از همه بیشتر بشقاب‌ها را جمع می‌کند. سپس، تلاش کودک را تحسین کرده و به او بگویید که کمک کردن باعث ایجاد نظم و تمیزی در خانه می‌شود. می‌توانید پاداش کوچکی را نیز برای قدردانی از او، تهیه کنید.

10_ به کودک یاد دهید تا لقمه‌های کوچک غذا را بردارد

یکی از جنبه‌های مهم رفتاری و آداب غذا خوردن، برداشتن لقمه‌های کوچک غذا است. این رفتار باعث می‌شود که هضم غذا راحت‌تر باشد و از خفگی جلوگیری شود. سعی کنید این رفتار را در سنین پایین آغاز کنید و از زمانی که کودک غذاهای جامد را آغاز کرد، لقمه‌های کوچک به او بدهید. سعی کنید به عنوان الگو، از پر کردن دهان خود اجتناب کرده و تکه‌های کوچکی از غذا را بخورید. کودک خود را به خاطر خوردن لقمه‌های کوچک و جویدن کامل غذا تحسین کنید تا این رفتار مثبت را تکرار کند.

11_ قبل از آمدن همه افراد غذا نخورید

یکی از آداب مهم هنگام غذا خوردن این است که منتظر بمانید تا همه اعضای خانواده دور میز غذا جمع شوند. با آموزش این رفتار به کودک خود در بهبود مهارت‌های رفتاری مثبت و اجتماعی کمک خواهید کرد. به عنوان یک الگوی خوب، سعی کنید همیشه منتظر بمانید تا دیگران نیز به شما برای غذا خوردن ملحق شوند و شام را به صورت خانوادگی میل کنید. این می‌تواند یک الگوسازی مثبت باشد. می‌توانید از پاداش استفاده کنید و به کودک خود بگویید که هر کسی آخرین نفر غذایش را تمام کند، جایزه می‌گیرد. این باعث می‌شود که کودک آرام‌تر غذا بخورد و صبوری کند.

12_ به کودک آموزش دهید که با غذا بازی نکند

یکی از رفتارهایی که در آموزش آداب غذا خوردن به کودکان وجود دارد، بازی نکردن با غذا است. این رفتار در میان کودکان رایج است، اما والدین باید برای اجتناب از انجام آن دست به کار شوند. به کودک خود بگویید که بازی کردن با غذا یک رفتار بی‌ادبانه است و باعث می‌شود که دیگران ناراحت شوند. به کودک نشان دهید که بدون بازی می‌توان به راحتی غذا را خورد، تا از شما تقلید کند. در این آموزش باید صبور باشید و کنجکاوی فرزند خود را درک کنید. عصبانی نشوید و سعی کنید با مکالمه تشویقی کودک را از بازی با غذا دور نگه دارید.

13_ کمک خواستن از دیگران را تمرین کنید

یکی دیگر از موارد مهم در آموزش آداب غذا خوردن به بچه ها، دراز نکردن دست‌ها و خم نشدن هنگام برداشتن غذا است. به کودک خود بگویید که برای برداشتن چیزی از روی میز غذاخوری، می‌تواند از دیگران درخواست کند. به او بگویید که خم شدن او می‌تواند باعث ریختن غذا روی میز شود و حتی آسیب ببیند. سعی کنید در بازی‌ها نیز از کودک بخواهید تا ظرف غذا را به شما بدهد و این رفتار را به طور منظم هنگام غذا خوردن تکرار کنید. با حوصله رفتار کنید و زمانی که کودک رفتار مناسبی از خود نشان داد، او را تشویق کنید.

14_ به کودک آموزش دهید که درست بنشیند

صاف نشستن سر سفره و دراز نکشیدن، از جمله آدابی است که والدین باید به فرزند خود آموزش دهند. سعی کنید هنگام غذا خوردن صاف بنشینید و اهمیت صاف نشستن را به کودک توضیح دهید. به کودک بگویید که وقتی صاف می‌نشینی، غذا بهتر هضم می‌شود و بدنت سالم می‌ماند. سعی کنید همیشه کودک را تشویق کرده و به او یادآور شوید که باید صاف بنشیند. حوصله به خرج دهید و عصبانی نشوید، آموزش این رفتار زمان‌بر است و کودک به مرور آداب غذا خوردن را می‌آموزد.

15_ اجازه ندهید کودک در مورد غذا اظهارات منفی کند

والدین باید به کودک خود یاد دهند که در مورد غذا نظرات منفی ندهند. حتی اگر غذا را دوست ندارند، تنها به سادگی از میزبان تشکر کنند. با این آموزش کودک یاد می‌گیرد که به میزfان احترام بگذارد، فضای مثبتی ایجاد کند و در جمع‌های اجتماعی رفتار مناسبی از خود نشان دهد. به کودک بگویید که وقتی کسی برای شما غذا درست می‌کند، حتی اگر غذا را دوست نداری هم باید به او احترام بگذارید و تشکر کنید. در صورت مشاهده رفتار نامناسب، کودک را تنبیه نکنید و تنها به او تذکر دهید.

16_ از قاشق خود برای ظرف‌های دیگر استفاده نکند

زمانی که کودک یاد می‌گیرد با قاشق غذا بخورد، باید استفاده از قاشق‌های مختلف را نیز به او آموزش دهید. به کودک خود بگویید که هر ظرف، قاشق مخصوص به خود را دارد و نباید قاشق خود را برای ظرف‌های دیگر استفاده کند. این کار باعث نظافت، حفظ بهداشت و آداب اجتماعی می‌شود.

به کودک خود بگویید که قاشق سوپ، برای سوپ است و نباید آن را برای ترشی یا سالاد استفاده کند. از بازی مهمانی برای آموزش این آداب استفاده کنید. چندین ظرف را انتخاب کنید و در هر کدام قاشق‌های اسباب‌بازی را قرار دهید. هر قاشق را برای همان ظرف استفاده کنید تا کودک نیز یاد بگیرد. فرزند خود را برای رفتارهای مثبت تشویق کنید و در صورت امکان پاداش کوچکی برای او تهیه نمایید.

بیشتر بخوانید:

• فرزند پروری چیست؟ 
• خطاهای فرزند پروری
• سبک‌های فرزند پروری
• بهترین کتاب برای کودکان ۳ ساله

17_ کودک با دهان بسته غذا را بجود

یکی از چالش‌های کودکان این است که با دهان بسته غذا بخورند. ممکن است مدت طولانی زمان ببرد تا فرزند شما یاد بگیرد که هنگام جابه‌جایی و جویدن غذا، دهان خود را باز نکند. الگوی خوبی برای کودک خود باشید و برای یادگیری این مهارت عجله نکنید.

کلام آخر

رفتارهای کودکان هنگام غذا خوردن در فضاهای اجتماعی برای والدین اهمیت بسیاری دارد. والدین باید از 6 ماهگی آموزش آداب غذا خوردن به کودک خود را شروع کنند تا کودک مهارت درست غذا خوردن و مودب بودن سر میز غذا را یاد بگیرد. آموزش این آداب به کودکان، نیازمند صرف وقت و زمان است و والدین باید به تدریج آن را انجام دهند‌. در این مقاله، آدابی که در هر سن باید به کودک آموزش دهید و راهکارهای آموزشی را قرار دادیم. با استفاده از این راهکارها می‌توانید آداب غذا خوردن را به طور کامل به کودک خود آموزش دهید.

منابع:

• • thenourishedchild.com
  • care.com
  • scholastic.com
  • kidseatincolor.com
  • babycenter.com
  • moonandspoon.com