علت شیر نخوردن نوزاد چیست؟ چرا نوزاد تازه متولد شده از گرفتن سینه مادر امتناع میکند؟ این سوالاتی است که بین مادران رایج است و یکی از نگرانیهای آنها در مورد نوزادشان به شمار میرود. شیر نخوردن نوزاد میتواند در نوزادان چند روزه تا چند ماهه اتفاق بیفتد. مادران باید ابتدا علت شیر نخوردن کودک خود را پیدا کرده و سپس، روشهای درمان را انجام دهند. در ادامه، علت شیر نخوردن نوزاد و روشهای حل این مشکل را بررسی خواهیم کرد.
علت شیر نخوردن نوزاد چیست؟
عوامل متعددی وجود دارند که باعث میشوند نوزاد از شیر خوردن امتناع کند. با شناسایی علت شیر نخوردن نوزاد، میتوان به سرعت این مشکل را برطرف کرد. شیر نخوردن یا اعتصاب شیرخوار میتواند سلامت کودک را در خطر قرار دهد. در ادامه علت شیر نخوردن نوزاد را به طور کامل بررسی کردهایم:
1_ گرفتن نامناسب سینه مادر
به اتصال دهان نوزاد به سینه مادر برای خوردن شیر، گرفتن سینه میگویند. در برخی از موارد ممکن است کودک نتواند به خوبی سینه مادر را بگیرد و مکیدن او شیر را از سینه خارج نکند. این باعث میشود که نوزاد گرسنه شود و از گرفتن سینه مادر امتناع کند.
2_ زایمان زودرس از علل شیرنخوردن نوزاد
زمانی که نوزاد زودتر از موعد متولد میشود، نمیتواند از شیر مادر تغذیه کند. این میتواند به دلیل ضعیف بودن کودک، نارس بودن و نداشتن انرژی کافی اتفاق بیفتد. در این موقعیت، نوزاد را از شیر دوشیده شده مادر تغذیه میکنند تا زمانی که به اندازه کافی بزرگ شود و انرژی کافی برای مکیدن سینه مادر را به دست آورد.
3_ نوک پستان صاف یا فرورفته
اکثر نوزادان میتوانند با نوک پستان صاف یا فرورفته مادر نیز شیر بخورند. اما گاهی ممکن است شیر خوردن در این شرایط برای نوزاد دشوار باشد. مادر باید این مشکل را برطرف کند تا کودک بتواند نوک سینه را برای شیر خوردن بگیرد.
4_ آسیب یا معلولیت نوزاد هنگام تولد
آسیبهای زمان تولد مانند شکسته شدن شانه، معلولیت جسمی یا عصبی و کبودیهای ناشی از زایمان میتواند باعث درد شود. این درد از شیر خوردن نوزاد جلوگیری میکند و نوزاد با مشکل شیردهی مواجه میشود.
5_ خوابآلودگی از علل شیر نخوردن نوزاد
معمولا نوزادان تازه متولد شده خوابآلود هستند، اما در صورتی که مادر هنگام زایمان دارویی دریافت کرده باشد، میتواند خوابآلودگی نوزاد را افزایش دهد. زردی کودکان و شرایط دیگر میتوانند این اثر را روی نوزادان داشته باشند.
- بیشتر بخوانید: فرزند پروری چیست؟
- بیشتر بخوانید: نقش مادر در فرزند پروری
- بیشتر بخوانید: فرزندپروری کودکان بیش فعال
- بیشتر بخوانید: لجبازی کودکان بیش فعال
6_ درد یا ناراحتی نوزاد
یکی از علتهای شایع شیر نخوردن نوزاد، احساس درد و ناراحتی است. این درد میتواند ناشی از دندان در آوردن، تبخال یا عفونت گوش باشد. در نوزادانی که کولیک دارند، نفخ یا مشکلات گوارشی باعث ناراحتی آنها شده و بر شیر خوردن تاثیر میگذارد.
7_ بیماری نوزاد
معمولا نوزادان بیمار از خوردن شیر امتناع میکنند و این میتواند برای والدین چالش برانگیز باشد. اگر بینی نوزاد گرفته باشد، شیر خوردن و نفس کشیدن برای او دشوار میشود و از خوردن شیر امتناع میکند. واکسیناسیون نیز یکی از علتهای شیر نخوردن نوزاد است.
8_ زیاد بودن شیر مادر
نوزاد باید بتواند با جریان شیر مادر هماهنگ شود و شیر بخورد. زیاد بودن شیر مادر میتواند علت نخوردن شیر توسط نوزاد باشد. زیرا جریان شیر سریع و قوی است و میتواند باعث ناراحتی یا حتی خفگی نوزاد شود.
9_ حواسپرتی نوزاد
همانطور که کودک بزرگ میشود، کنجکاوی او نسبت به محیط اطراف افزایش پیدا کرده و حواس او به راحتی پرت میشود. گاهی اوقات توجه به چیزهای جالب و بازیگوشی میتواند علاقه کودک به شیر خوردن را از بین ببرد. این کنجکاوی در 6 تا 9 ماهگی ظاهر میشود.
10_ سیری نوزاد
معمولا نوزادان بزرگتر سریعتر از نوزادان کوچک شیر میخورند و در عرض چند دقیقه سیر میشوند. ممکن است والدین این رفتار کودک را به عنوان امتناع از شیر خوردن در نظر بگیرند، اما این تنها به دلیل سرعت بیشتر آنها در شیر خوردن و سیر شدن در کمترین زمان است.
11_ طعم شیر
طعم شیر یک از علتهای شیر نخوردن کودک است. تغییرات هورمونی مادر ناشی از بازگشت عادت ماهیانه به روال سابق، بارداری جدید یا مصرف قرصهای ضد بارداری میتواند بر طعم شیر او تاثیرگذار باشد. سیگار کشیدن مادران شیرده پیش از شیر دادن به نوزاد نیز باعث تغییر طعم شیر خواهد شد. مصرف برخی غذاها نیز باعث این تغییر خواهند شد و کودک به دلیل عدم علاقه به طعم شیر، از خوردن آن امتناع میکند.
12_ کمبود شیر
کاهش تولید شیر مادر از علل رایج شیر نخوردن نوزاد است. اگر سینه مادر به اندازه گذشته شیر تولید نکند، نوزاد دیگر تلاشی برای شیر خوردن نخواهد کرد. در این صورت، مادر باید از راهکارهای افزایش شیر استفاده کند تا شیر کافی برای نوزاد خود فراهم نماید.
13_ تغییر در محصولات بهداشتی
تغییر محصولات بهداشتی مادر از جمله عطر، صابون، لوسیون و… میتواند بر بوی بدن او تاثیر بگذارد. استفاده از این محصولات میتواند بوی متفاوتی ایجاد کرده و نوزادانی که به بوی مادر خود حساس هستند، احساس ناامنی و ناراحتی خواهند کرد. زیرا بوی مادر نقش مهمی در احساس امنیت و آرامش کودک دارد و تغییر آن باعث میشود که کودک از خوردن شیر امتناع کند.
14_ تجربه استرس مادر
استرس مادر میتواند تاثیر مستقیمی بر نوزاد داشته باشد. شرایط استرسزا مانند مهمانهای زیاد در خانه، حضور در سفر یا مواجه شدن با یک بحران خانوادگی میتواند بر کودک نیز تاثیر بگذارند. استرس میتواند تغییراتی در بدن مادر ایجاد کرده و نوزاد این تغییرات را احساس میکند. بنابراین، این مشکل باعث بیقراری نوزاد و عدم تمایل او به شیر خوردن میشود.
15_ تمایل به شیشه شیر
اگر کودک علاوه بر تغذیه از شیر مادر، از شیشه شیر نیز استفاده میکند، ممکن است دیگر تمایلی به شیر مادر نشان ندهد. زیرا شیشه شیر آسانتر و سریعتر از شیر مادر است و کودک بدون هیچ تلاشی شیر را از شیشه دریافت میکند. بنابراین، کودک به دلیل راحتی شیشه شیر، از خوردن شیر مادر امتناع میکند.
- بیشتر بخوانید: تربیت فرزند پسر
- بیشتر بخوانید: تربیت فرزند دختر
- بیشتر بخوانید: آموزش آداب غذا خوردن به کودک
راه های درمان شیر نخوردن نوزاد
اکنون این سوال مطرح است که راه حل شیر نخوردن نوزاد چیست؟ مادران باید با صبوری و حمایت، به فرزند خود کمک کنند. معمولا شیر نخوردن نوزاد بین 2 تا 5 روز طول میکشد، اما مادر باید مدام شیر خود را پمپ کند تا از مسدود شدن شیر یا به اصطلاح خشک شدن شیر مادر جلوگیری شود. میتوانید شیر پمپ شده را با استفاده از قطره چکان، شیشه شیر یا قاشق به نوزاد بدهید. روشهای زیر نیز میتواند مشکل شیر نخوردن نوزاد را حل کند:
1_ از تلاش دست نکشید
مادران شیرده باید صبور باشند و ناامید نشوند. اگر کودک از شیر خوردن ناامید است، برای مدت کوتاهی از تلاش برای شیر دادن به او دست بکشید. سعی کنید زمانی که کودک خوابآلود و خسته است، تلاش کنید تا به او شیر دهید. کودک در این حالت آرامتر است و آمادگی بیشتری برای شیر خوردن دارد.
2_ وضعیت خود و نوزاد را تغییر دهید
سعی کنید برای شیر دادن به کودک از موقعیتهای مختلفی استفاده کنید. تغییر وضعیت کمک میکند تا نوزاد به سینه شما بچسبند و به راحتی شیر بخورد. وضعیتهای راحت برای شیردهی شامل موارد زیر است:
- شیردهی به نوزاد در حالت نشسته: روی یک صندلی راحتی بنشینید و کودک خود را در آغوش بگیرید. از سر و گردن او حمایت کرده و تلاش کنید تا به او شیر بدهید.
- شیردهی به نوزاد در وضعیت دراز کشیده: یکی از وضعیتهای کاربردی برای شیر دادن به نوزاد، هنگام دراز کشیدن است. دراز بکشید و به سمت پهلوی خود قرار بگیرید. سپس، نوزاد را در کنار خود قرار داده و به او شیر دهید.
- شیردهی به نوزاد هنگام تکیه دادن: با تکیه دادن میتوانید احساس راحتی بیشتری را تجربه نمایید. به یک دیوار، صندلی یا مبل تکیه دهید و یک بالش نرم را برای حمایت از سر و گردن خود استفاده کنید. سپس، نوزاد را در آغوش گرفته و به آرامی او را به سینه خود نزدیک کنید تا شیر بخورد.
3_ از حواسپرتی نوزاد جلوگیری کنید
همانطور که گفتیم، یکی از علتهای شیر نخوردن نوزاد حواسپرتی است. مادر باید به عوامل محیطی توجه کند تا تمرکز کودک برای شیر خوردن را افزایش دهید.
- یک مکان آرام و بیسر و صدا انتخاب کنید.
- نور محیط را کاهش دهید.
- لوازم الکترونیکی از جمله تلویزیون یا تلفنهمراه خود را خاموش کنید.
- با نوزاد تماس چشمی برقرار کرده و تمرکز کنید.
4_ نوزاد خود را در آغوش بگیرید
یکی از روشهای موثر برای تشویق کودک به شیر خوردن، در آغوش گرفتن او و تماس پوستی است. آغوش گرفتن نوزاد میتواند احساس آرامش و امنیت کودک را افزایش داده و ارتباط مادر و کودک را بهبود بخشد. تماس پوست به پوست نوزاد با مادر، آغوش گرفتن کودک در حمام و نوازش کردن او میتواند احساس آرامش را افزایش دهد.
5_ کودک را مدام نوازش کنید
سعی کنید هنگام شیر دادن به نوزاد، مدام با او ارتباط برقرار کرده و او را نوازش کنید. نوازش کردن باعث آرامش کودک و تمایل بیشتر او به شیر خوردن میشود.
6_ شیر خود را پمپ کنید
هر زمان که نوزاد شیر نمیخورد، شیر خود را پمپ کنید. از دستگاه یا دست خود استفاده کرده تا از پر شدن بیش از حد سینهها و انسداد مجاری شیردهی جلوگیری نمایید. با انجام این کار حجم شیر را حفظ کرده و از درد ناشی از پر شدن آنها جلوگیری نمایید.
7_ پوشک نوزاد را چک کنید
برخی از مادران نمیدانند که آیا کودک سیر شده است یا خیر؟ کودک باید در روز حدود 6 پوشک خیس و 3 پوشک کثیف داشته باشد. اگر کودک شما به این مقدار پوشک کثیف نمیکند، به این معنی است که به اندازه کافی شیر نمیخورد. بنابراین، باید به فرزند خود توجه بیشتری کنید.
- بیشتر بخوانید: ادرار نکردن نوزاد
- بیشتر بخوانید: رابطه جنسی در حضور نوزاد
- بیشتر بخوانید: قطع شیر شب نوزاد
8_ با استفاده از شیر منجمد درد کودک را تسکین دهید
یکی از روشهای تسکین دردهای دهان از جمله دندان در آوردن، استفاده از شیر منجمد است. شیر خود را بدوشید و در ظرفی مناسب در فریزر قرار دهید. سپس، یک پارچه نازک و تمیز را بردارید و شیر را درون آن بپیچید. پارچه را به آرامی در دهان نوزاد قرار دهید. این میتواند باعث تسکین دردهای دهان او شود. پس از چند دقیقه، شروع به شیردهی به نوزاد کنید. مطمئن شوید که دستمال تمیز و ضد عفونی است و مراقب باشید که باعث خفگی کودک نشوید. در صورت نگرانی میتوانید از یک متخصص یا مشاور کمک بگیرید.
کلام آخر
علت شیر نخوردن نوزاد میتواند عوامل مختلفی باشد که مادر باید به آن توجه نماید. در این مقاله علتهای شیر نخوردن نوزاد تازه متولد شده و نوزادان چند ماهه را بررسی کردیم. روشهای کاربردی را نیز برای شما قرار دادهایم. بهترین کار این است که با یک پزشک متخصص اطفال مشورت کنید تا بهترین روش را برای درمان شیر نخوردن نوزاد انجام دهید. اگر شیر نخوردن نوزاد بیش از چند روز طول بکشد و تعداد پوشکهای کمتر از حد معمول را مشاهده کردید، حتما به یک متخصص مراجعه نمایید.
منابع:
