یوگا برای کودکان؛ مزایای انجام یوگا از سنین کودکی

یوگا یکی از ورزش‌هایی است که در بزرگسالان تاثیرات مثبت و مهمی مثل بهبود سلامت روان و عزت نفس دارد. خیلی از بزرگسال‌ها معتقدند یوگا استرس آن‌ها را کاهش می‌دهد و کمک می‌کند علاوه بر این که تمرکز بیشتری در کارهای روزمره داشته باشند، شب‌ها نیز خواب آرام و با کیفیتی را تجربه کنند. اما آیا ورزشی که در بزرگسالی انقدر مفید است می‌تواند به کودکان هم کمک کند؟ آیا یوگا برای کودکان مفید است؟

فواید یوگا برای کودکان

یوگا به عنوان یک ورزش ذهن و بدن قرن‌ها است که طرفداران زیادی دارد. تکنیک‌های این ورزش بر تنفس، حالت‌های بدنی و مدیتیشن تمرکز دارد و طرفداران آن همواره از مزیت‌هایی مثل بهبود انعطاف‌پذیری و کاهش استرس تا افزایش تمرکز صحبت می‌کنند. اما آیا می‌دانستید که مزایای یوگا می‌تواند شامل کودکان نیز شود؟

کارشناسان می‌گویند یوگا کودکان را برای رویارویی با چالش‌های زندگی روزمره آماده می‌کند. آن‌ها یوگا را برای کودکان به عنوان زمینه‌ای معرفی می‌کنند که سنگ بنای ارزش‌های اخلاقی مثل دگردوستی، راست‌گویی، میانه‌روی، پاکیزگی، قدردانی و انضباط شخصی را در کودک بنیانگذاری می‌کند. بنابراین می‌توانیم بگوییم یوگا برای کودکان فواید مختلفی در جنبه‌های مختلفی از زندگی دارد.

۱_ تقویت مهارت‌های عاطفی و شناخت و مدیریت احساسات

یوگا با تقویت سیستم عصبی بدن، می‌تواند به عزت نفس و اعتماد به نفس کودکان کمک کند. تمرین‌های تنفسی ابزاری برای آرام کردن کودکان در هنگام ناراحتی هستند و مهارتی است که می‌توانند تا آخر عمر با خود داشته باشند.

از آنجایی که یوگا به بهبود تنظیم عاطفی کمک می‌کند، ممکن است کودکان در طول روز هیجان‌های خود را آسان‌تر مدیریت کنند. این یعنی کودک از سنین پایین که نمی‌داند چگونه احساسات خود را از طریق تکنیک‌های تنفسی تنظیم کند، می‌تواند با عصبانیت یا فروپاشی کنار بیاید.

۲_ بهبود انعطاف پذیری و کنترل بر اعضای بدن

علاوه بر مزایای عاطفی، یوگا برای کودکان مزایای فیزیکی متعددی را نیز به همراه دارد. تمرین منظم یوگا باعث افزایش انعطاف پذیری، تعادل، قدرت، هماهنگی و وضعیت بدن می‌شود. علاوه بر این، آگاهی بدن را بهبود می‌بخشد و به کودکان کمک می‌کند تا توجه خود را بر لحظه حال و هر قسمت از بدن خود متمرکز کنند. (منبع)

از آنجا که کودکان با درک و آگاهی از کارهایی که بدنشان می‌تواند انجام دهد یا این که چگونه حرکت می‌کند یا چه احساسی باید داشته باشند، متولد نمی‌شوند، یوگا یک راه عالی برای کمک به آن‌ها برای درک کاملتر بدنشان و توسعه اعتماد به نفس و قدرت است.

این امر می‌تواند باعث شود که کودک در طول زمان بازی یا فعالیت بدنی کمتر به خود آسیب برساند. زیرا درک درستی از نحوه استفاده از بدن خود به روشی کنترل شده دارد.

بیشتر بخوانید:

• ایده های بازی با کودک در خانه
• خودزنی در کودکان
• کم حرفی کودکان
• فن بیان کودکان

۳_ افزایش تمرکز

به طور کلی، ورزش یوگا بر تمرکز روی لحظه اینجا و اکنون تاکید دارد. بنابراین به کمک یوگا کودکان می‌توانند یاد بگیرند که چگونه روی یک چیز در یک زمان تمرکز کنند. همچنین به مهارت‌های حل مسئله کمک می‌کند، زیرا کودکان باید یاد بگیرند که چگونه از بدن خود استفاده کنند تا برخی حالت‌ها را به درستی انجام دهند. همچنین مطالعات نیز یوگا را با حافظه بهتر و بهبود تمرکز مرتبط دانسته‌اند و بر این باورند که یوگا در عملکرد تحصیلی کودکان تاثیر مثبتی دارد. (منبع)

۴_ بهبود مهارت‌های اجتماعی

کلاس‌های یوگا برای کودکان اغلب به صورت گروهی اجرا می‌شود و امکان برقراری ارتباط حین ورزش یک راه عالی برای بهبود مهارت‌های اجتماعی کودک خواهد بود. یوگا همچنین به کودکان می‌آموزد که چگونه با دیگران مهربان و خوش برخورد باشند که برای روابط آینده آن‌ها در مدرسه و فراتر از آن ضروری است!

۵_ یکپارچگی حواس پنجگانه کودک

یکپارچگی حسی توانایی کودک برای دریافت و پردازش اطلاعات حسی است. همه ما به کمک حواس پنجگانه خود دنیا و نحوه عملکرد آن را درک می‌کنیم. یوگا یک راه عالی برای حمایت از یکپارچگی حسی کودک شما است زیرا هر پنج حواس را در بر می‌گیرد.

در کلاس‌های یوگا، بچه‌ها می‌توانند انواع مختلفی از حرکات را تجربه کنند، مانند راه رفتن و دویدن، و همچنین وضعیت‌های مختلفی که بینایی آنها را با وسایل رنگارنگ مانند روسری و پتو تحریک می‌کند. آن‌ها همچنین می‌توانند موسیقی بشنوند،  زمین را لمس کنند و تنفس دم و بازدم خود را حس کنند.

۶_ بهبود عملکرد کودک در مدرسه

تحقیقات نشان داده دانش‌آموزانی که یوگا انجام می‌دهند عملکرد بهتری در مدرسه دارند. از آنجایی که یوگا تمرکز ذهنی را بهبود می‌بخشد، جای تعجبی نیست که این تمرین با بهبود عملکرد مدرسه در نوجوانان مرتبط است. بخشی از این امر به این دلیل رخ می‌دهد که یوگا در کاهش استرس نیز نقش دارد. زیرا محققان دریافتند دانش آموزان کم استرس از نظر تحصیلی بهتر عمل می‌کنند.

علاوه بر این‌ها، مطالعه دیگری نشان داده‌ است که یوگا ممکن است «عملکردهای اجرایی» را نیز بهبود بخشد . عملکردهای اجرایی در واقع به کارکردهای کنترل شناختی مورد نیاز زمانی که باید تمرکز کنید و فکر کنید اشاره دارد و خلاقیت، انعطاف‌پذیری، خودکنترلی و انضباط از نمونه‌های آن به‌شمار می‌روند. این مهارت‌ها برای موفقیت در مدرسه، شغل و سایر جنبه‌های زندگی ضروری هستند. (منبع)

۷_ کاهش و مدیریت استرس

یوگا تکنیک‌های آرامش اعصاب، کشش و تمرینات تنفسی را اجرا می‌کند که همه این‌ها ابزارهای مهمی برای رهایی از تنش هستند. در یک مطالعه، یک برنامه ۱۰ هفته‌ای یوگا برای کودکان در کلاس‌های کلاس دوم و سوم اجرا شد و نتایج بهبود رفتار و کاهش سطح کورتیزول (هورمونی که می‌تواند عامل استرس باشد) را نشان داد و این می‌تواند منجر به سلامت روانی و جسمی طولانی مدت بهتری شود. (منبع)

۸_ ایجاد خلاقیت در کودکان

خلاقیت یکی از مهارت‌های مهم در زندگی و به خصوص برای کودکان است و به توانایی دیدن اطراف به روشی جدید اشاره دارد. ورزش یوگا برای کودکان می‌تواند با تقویت رشد مهارت‌های مشاهده، تمرکز و مراقبه به کودکان کمک کند تا خلاقیت خود را توسعه دهند.

یوگا به کودکان کمک می‌کند تا در یک زمان روی یک چیز تمرکز کنند نه اینکه از یک ایده به ایده دیگر بپرند. بدین ترتیب کودکان می‌توانند نسبت به خود و دنیای اطراف خود آگاهی بیشتری پیدا کنند و اینگونه خلاقیت بیشتری در تمام زمینه‌های زندگی داشته باشند.

۹_ بهبود تعادل و هماهنگی بدن

به طور کلی حرکات یوگا بر تعادل بدنی تاکید بسیاری دارند و این ثبات فیزیکی کودک و استقامت بدنی او را افزایش می‌دهد. یوگا همچنین در تقویت مهارت‌های حرکتی درشت و ظریف کودکان نیز نقش دارد و به کودکان کمک می کند یاد بگیرند که چگونه بدن خود را کنترل کنند و تعادل و انعطاف‌پذیری بهتری در عضلات خود داشته باشند.

۱۰_ تنفس بهتر و مهارت‌های ذهن آگاهی

تکنیک‌های تنفسی چه برای کودکان و چه بزرگسالان مفید است. کودکانی که می‌دانند چطور با تکنیک‌های تنفسی خود را آرام کنند تمرکز بهتری خواهند داشت. با یادگیری نحوه نفس کشیدن، کودکان می‌توانند در زمان‌هایی که احساس فشار یا استرس دارند، خود را آرام کنند. تنفس همچنین از آنجا که اکسیژن بدن را تامین می‌کند به ویژه برای کودکانی که به سرعت در حال رشد هستند و به انرژی بیشتری نسبت به بزرگسالان نیاز دارند، اهمیت دارد.

بیشتر بخوانید:

• تربیت فرزند دختر
• تربیت فرزند پسر
• تاخیر رشد در کودکان

بهترین سن برای آموزش یوگا به کودکان

برای شروع یوگا برای کودکان هیچوقت نه دیر است و نه زود! حتی در دوران نوپایی نوزاد، بچه‌ها می‌توانند در مورد استفاده از نفس خود برای کمک به آرامش یاد بگیرند. در واقع، این خاصیت یوگا است که می‌تواند به گونه‌ای تغییر کند که برای هرکسی در هر سنی و با هر میزان توانایی مناسب باشد.

بیشتر بخوانید:

• سبک های فرزند پروری
• فرزند پروری چیست
• تست فرزندپروری رایگان
• تاخیر در گفتار کودکان و تفاوت آن با اوتیسم

حرکات ساده یوگا برای کودکان

ورزش یوگا از آن دسته حرکاتی است که می‌تواند برای کودکان در هر سنی اجرا شود. اما با این حال باید حرکاتی را انتخاب کنید که برای کودک ساده و قابل اجرا باشد و آسیبی به او نرساند. بنابراین، در ادامه ما چند حرکت یوگای ساده برای کودکان را انتخاب کردیم تا شما و کودکتان بتوانید اجرا کنید. البته پیشنهاد بهتر این است که از کلاس‌های یوگا برای کودکان و مربی نیز کمک بگیرید.

۱_ حرکت قایق

از کودک بخواهید تا روی باسن خود بنشیند و دست‌های خود را مقابل خود بالا بگیرد. سپس به آرامی پای خود را نیز بالا بگیرد و سعی کند در همین حالت برای مدتی تعادل خود را حفظ کند.

۲_ حرکت کبرا

از کودک بخواهید روی شکم دراز بکشد. حالا کف دست‌های خود را صاف روی زمین و زیر شانه‌ها قرار دهد و به آرامی با فشار کف دست به زمین، خم کردن سر به پشت و بالاتنه به جلو سر و قسمت بالایی بدن خود را از روی زمین بلند کند. حال چند نفس عمیق بکشد و این کار را چند بار تکرار کند.

این حرکت برای گشایش احساسی، تقویت عضلات پشتی و انعطاف‌پذیری بدن مفید است.

۳_ حرکت سگ برعکس

به کودک بگویید روی زمین زانو بزند و پاهای خود را به اندازه فاصله لگن باز کند. حالا دستان خود را در مقابل سر و درست زیر شانه‌ها قرار دهد و باسن خود را به عقب و بالا بکشد. حالا اجازه دهد سر به پایین خم شود و به بین پاهای خود نگاه کند. در این حرکت در واقع بدن باید به شکل یک ۸  باشد.

این تمرین جزو یکی از اصلی‌ترین حرکات یوگا است و می تواند به تقویت، کشش و انعطاف‌پذیری بدن کمک کند. این حالت همچنین یک حالت ترمیمی است زیرا وارونه بودن می‌تواند جریان خون را تقویت کند و باعث انرژی و آرامش بدن شود.

۴_ حرکت درخت

برای حرکت درخت کودک باید صاف بایستد و کف یک پای خود را روی ساق پای دیگر بگذارد و تعادل خود را حفظ کند. اگر به سادگی این کار را انجام داد می‌توانید از او بخواهید پای خود را بالاتر بیاورد. این حرکت برای تعادل و تمرکز مزایای بسیاری دارد.

۵_ حرکت جنگجوی ۱

حرکات جنگجو در یوگا ۳ مرحله دارند. برای حرکت جنگجوی ۱، به کودک بگویید صاف بایستد و یک پای خود را عقب بگذارد. پای جلویی را ۹۰ درجه خم کند و پای عقبی صاف باشد. هر دو دست خود را صاف بالای سر بالا ببرد. نگاه خود را مستقیم در مقابل خود نگه دارد. چند ثانیه نگه داشته و نفس عمیق بکشد. این حرکت را با هر دو پا تکرار کند. توجه داشته باشید که حرکات جنگجو بیشتر مناسب سن پیش‌دبستانی به بالا است. این حرکت با هدف تقویت اعتماد به نفس انجام می‌شود.

۶_ حرکت جنگجوی ۲

زمانی که کودک حرکت جنگجوی ۱ را به راحتی انجام داد، می‌توانید به سراغ جنگجوی ۲ بروید. دوباره یک پا را ۹۰ درجه به بیرون بچرخانید. زانوی جلویی را ۹۰ درجه خم کنید. زانوی دیگر خود را صاف نگه دارید (اما نه خمیده). وزن را روی پای جلو بیاندازید. اما اینبار بالاتنه خود را به سمت آن پای جلو نچرخانید. بازوها را باز کنید و به سمت پهلوها و در راستای شانه‌ها بلند کنید. سر را بچرخانید، به جلو نگاه کنید و چانه خود را موازی با زمین نگه دارید.

۷_ حرکت جنگجوی ۳

اما سخت‌ترین حرکت جنگجو، جنگجوی ۳ است که اغلب برای کودکان دبستان و بزرگتر مناسب خواهد بود. از کودک بخواهید بایستد و پاهای خود را کنار هم بگذارد. سپس کف دست‌ها را به هم بچسباند و جلوی قلب خود نگه دارد. حال پای جلوی خود را صاف نگه دارد و همانطور که به آرامی و با احتیاط پای عقب خود را بلند می‌کند بالا تنه خود را        پایین بیاورد. حال کودک باید تلاش کند تا تعادل خود را روی پای جلویی حفظ کند. او همچنین باید تا جایی که می‌تواند پایین بیاید، به طوری که بالا تنه با زمین موازی شود و بدنش چیزی شبیه T بزرگ به نظر برسد.

بیشتر بخوانید:

• خطاهای فرزند پروری

۸_ حرکت قایق دو نفره

یکی از حرکات جذاب یوگا برای کودکان، حرکت قایق دو نفره خواهد بود زیرا در این حرکت یکی از والدین یا دوستان باید او را همراهی کنند. بنابراین با کودک روی مت بنشینید و کف پاها را به هم بچسبانید. در همین حین دست همدیگر را نیز بگیرید. حالا آرام پاها را بالا بیاورید و تلاش کنید تعادل خود را حفظ کنید.

۹_ حرکت پل

از کودک بخواهید به پشت دراز بکشد و زانوهایش را خم کند و پاهایش را صاف روی زمین بگذارید. بازوها را در کنار بدن قرار دهید، چانه‌ را داخل سینه‌ فرو کنید و باسن و پشت را بالا بیاورید تا یک پل ایجاد شود.

۱۰_ حرکت چرخش دو نفره

یکی دیگر از حرکات یوگا برای کودکان که می‌توانید با هم انجام دهید، چرخش دو نفره است. برای این حرکت روی مت پشت به پشت بنشینید و دست‌ها را باز کنید و به طور هماهنگ به طرفین بچرخید. این حرکت برای تقویت ستون فقرات عالی است.

کلام آخر

یوگا ورزشی است که مزایای بسیاری را برای افراد به همراه می‌آورد. اگرچه این تکنیک بر روی بزرگسالان آزمایش خود را پس داده اما تحقیقات نشان داده یوگا برای کودکان نیز مفید است. از کاهش استرس تا افزایش تمرکز و مدیریت بهتر احساسات، همه بخشی از مزایایی است که انجام دادن حرکات یوگا برای کودکان به همراه دارد. بنابراین، اگر به این ورزش علاقه دارید حتما کودک خود را نیز همراه کنید.