بازی با نوزادان نهتنها لحظاتی شاد و پر از محبت را برای والدین و فرزند رقم میزند، بلکه نقش کلیدی در رشد و تکامل آنها ایفا میکند. بسیاری از والدین این سوال را دارند که چگونه با نوزاد بازی کنیم تا به بهترین نحو به تقویت مهارتهای جسمی، حسی و شناختی او کمک کنیم. بازی، نخستین زبان ارتباطی بین والدین و نوزاد است که از طریق آن پیوندهای عاطفی عمیقتر شکل میگیرد.
در این مقاله، با ارائه روشها و ایدههای ساده و مناسب برای بازی با نوزاد در سنین مختلف، تلاش میکنیم والدین را با تاثیر شگرف این تعاملات آشنا کنیم. هدف این است که شما، بهعنوان والدین، بتوانید با رویکردی آگاهانهتر، دنیای شگفتانگیز بازی را به زندگی فرزندتان هدیه دهید.
سرفصلهای این مطلب
Toggleچگونه با نوزاد بازی کنیم؟

You can start playing with your newborn the day you come home from the hospital. In the newborn phase, play is ANY interaction that your baby has with you and the world around them.
شما میتوانید از همان روزی که نوزاد را از بیمارستان به خانه میآورید، بازی با او را آغاز کنید. در دوران نوزادی، هر نوع تعامل نوزاد با والدین و محیط اطراف، نوعی بازی محسوب میشود. Taking Cara Babies
نوزادان از همان روزهای ابتدایی زندگی، در حال یادگیری و کشف دنیای اطراف خود هستند. هر حرکت، صدا و تعامل ساده میتواند تجربهای آموزشی باشد. بازی به تقویت حواس، توسعه مهارتهای حرکتی و ارتباطی نوزاد کمک کرده و او را برای مراحل بعدی زندگی آماده میکند. این فعالیتها باعث تقویت حس اعتماد به نفس، تقویت عضلات و حتی تسریع درک مفاهیمی مانند علت و معلول میشوند.
برای آشنایی بیشتر با مباحثی مثل تنهایی بازی کردن کودک و بازی های افزایش اعتماد به نفس در کودکان میتوانید به همین مقالات مراجعه کنید.
اصول اولیه بازی با نوزاد
بازی با نوزاد یکی از موثرترین راهها برای تقویت ارتباط عاطفی و کمک به رشد جسمی و شناختی اوست. اگر از خود میپرسید چگونه با نوزاد بازی کنیم، باید بدانید که اصول اولیه این تعامل شامل توجه به نیازها و تواناییهای نوزاد، انتخاب زمان و محیط مناسب و ایجاد ارتباطی عمیق با اوست. بازیهای ساده و هدفمند میتوانند به رشد مهارتهای حرکتی، تقویت حواس و حتی توسعه مهارتهای ارتباطی نوزاد کمک کنند. در ادامه به اصول اولیهای که باید هنگام بازی با نوزاد رعایت کنید، پرداختهایم.
1_ توجه به سن نوزاد
هر نوزاد در مراحل مختلف رشد، تواناییها و نیازهای متفاوتی دارد. برای مثال، نوزادان تازه متولدشده به بازیهای حسی مانند لمس پارچههای نرم و گوش دادن به صدای والدین علاقهمند هستند، در حالی که نوزادان چند ماهه میتوانند با اشیای متحرک یا بازیهایی که مهارتهای دیداری آنها را تقویت میکند، سرگرم شوند. متناسب بودن بازی با سن نوزاد، تجربهای لذتبخش و مفید را برای او فراهم میکند. بازیهای سادهای مثل حرکت دادن جغجغه یا زمزمه یک لالایی میتواند برای نوزاد در ماههای ابتدایی زندگی بسیار جذاب باشد.
در ضمن اگر تمایل به یادگیری عمیقتری دربارهی موضوعاتی مثل بازی هوش مالی کودکان و بازی درمانی کودکان دارید، پیشنهاد میکنیم این مقالات را بخوانید.
2_ زمان مناسب برای بازی
بازی با نوزاد باید در زمانی انجام شود که او هوشیار، خوشحال و آماده تعامل باشد. بهترین زمان معمولاً پس از تغذیه یا زمانی است که نوزاد استراحت کافی داشته باشد. اگر نوزاد خسته یا گرسنه باشد، بازی میتواند برای او آزاردهنده شده و نتایج مطلوبی به همراه نداشته باشد. شناخت الگوهای خواب و بیداری نوزاد به شما کمک میکند تا زمانهای ایدهآل برای بازی را شناسایی کنید. به یاد داشته باشید که بازی نباید طولانی یا خستهکننده باشد؛ چند دقیقه تعامل موثر، ارزشمندتر از زمانی طولانی و بیکیفیت است.
3_ محیط بازی
محیط بازی باید امن، آرام و عاری از عوامل مزاحم باشد. نور مناسب، دمای مطلوب و حذف صداهای بلند به تمرکز و آرامش نوزاد در هنگام بازی کمک میکند. همچنین، اطمینان از اینکه وسایل بازی ایمن هستند و نوزاد نمیتواند آنها را ببلعد یا صدمه ببیند، بسیار ضروری است. بازی در فضایی که نوزاد احساس راحتی کند، تعامل را لذتبخشتر مینماید. برای مثال، یک فرش نرم یا مکانی خاص در اتاق که نوزاد با آن آشناست، میتواند محیطی مناسب برای بازی باشد.
در ادامه، مطالعه مقالات روبرو میتوانند به افزایش درک شما از موضوعاتِ بازی با آلت تناسلی در کودکان و تاثیر بازی های رایانه ای بر کودکان کمک کنند.
4_ تعامل چشمی و ارتباطی
ارتباط چشمی و استفاده از صدای آرام والدین در هنگام بازی، احساس امنیت و محبت را در نوزاد تقویت میکند. زمانی که با نوزاد بازی میکنید، به چشمان او نگاه کرده و با او صحبت کنید. این کار نهتنها پیوند عاطفی شما را تقویت میکند، بلکه به رشد مهارتهای ارتباطی نوزاد کمک مینماید. برای مثال، هنگامی که با نوزاد صحبت میکنید یا حرکات سادهای مثل دست زدن را انجام میدهید، او نیز به تقلید از شما میپردازد و مهارتهای شناختیاش بهبود مییابد.
رعایت این اصول اولیه به شما کمک میکند تا بهخوبی بدانید چگونه با نوزاد بازی کنید و تجربهای غنی و سازنده را برای رشد و شادمانی نوزاد خود فراهم کنید. بازی با نوزاد، فراتر از سرگرمی است؛ این فعالیت ساده دریچهای به دنیای یادگیری و تقویت مهارتها برای اوست.
بیشتر بخوانید:
انواع بازی با نوزاد از بدو تولد تا سه ماهگی

در این دوره، نوزادان دید محدودی دارند و بیشتر به نور، رنگهای متضاد و صداهای ملایم واکنش نشان میدهند. آنها نیاز شدیدی به تماس فیزیکی و توجه والدین دارند. این زمان بهترین فرصت برای تقویت حس اعتماد و آرامش در نوزاد از طریق بازیهای ساده است.
در اینجا، بهترین بازیهایی را معرفی میکنیم که برای بازی با نوزاد سه ماهه مناسب هستند:
-
- قطره باران خیالی: با انگشتهای دست، ضربههای ملایم (مثل قطرههای باران) روی بدن نوزاد بزنید. این بازی حس لامسه و شنیداری نوزاد را درگیر میکند.
- چرخش آرام رنگها: چند کاغذ رنگی مختلف را آرام روی سر نوزاد حرکت دهید تا چرخش رنگها را ببیند. این بازی باعث تقویت تمرکز دیداری او میشود.
- سفر با رایحهها: پنبهای آغشته به رایحهای ملایم مثل وانیل یا بابونه را از فاصلهای کم جلوی بینی نوزاد ببرید؛ البته مراقب باشید که او به بوها حساسیت نداشته باشد. این بازی به تقویت حس بویایی کمک میکند.
- دور دنیا با صدا: با لحنها و لهجههای مختلف، کلمهای مثل “سلام” را تکرار کنید. تنوع صوتی این بازی برای کودک جذاب است.
- موج نرم شکم: دستتان را صاف و آرام روی شکم نوزاد بگذارید و با نفس خود بالا و پایین کنید. این بازی باعث آرام شدن نوزاد با حرکات هماهنگ بدن شما میشود.
- زنگوله دستساز: یک زنگوله کوچک را با نوار نور به مچ دست خود ببندید و دستتان را جلو نوزاد حرکت دهید. این بازی باعث تقویت حس شنیداری و بصری او میشود.
- شناور در هوا: یک دستمال کاغذی را روی هوا بیندازید و اجازه دهید نوزاد آمدن آن روی زمین را ببیند. این بازی باعث تقویت ردیابی چشم او میشود.
- قصه انگشتهای پا: برای هر یک از انگشتهای پای نوزاد اسم بگذارید. حالا هر یک از انگشتها را فشار دهید و مرتبط با اسم انگشت قصه بگویید. این بازی به درک بدن و ریتم توسط نوزاد کمک میکند.
- تاب روی زانو: نوزاد را بهصورت خوابیده روی زانوهای خود بگذارید و پاهایتان را آرام کمی بالا و پایین ببرید. این بازی باعث تحریک سیستم تعادلی (وستیبولار) نوزاد میشود.
- بوسههای متغیر: هر بار نوزاد را با صدایی متفاوت ببوسید؛ مثلاً یک بار با صدای بلند و یک بار بیصدا. با این بازی کودک متوجه تفاوتها میشود و حس عاطفی قویتری نسبت به شما پیدا میکند.
- بازی با صداها: نوزادان به صدای والدین علاقه زیادی نشان میدهند. زمزمه کردن یا گفتن کلمات ساده با لحن ملایم میتواند برای آنها بسیار جذاب باشد. اسباببازیهای صدادار ملایم نیز برای جلب توجه و تحریک شنوایی مناسباند.
- تماس پوست به پوست: نوازش و ماساژ آرام به نوزاد کمک میکند تا احساس امنیت کند. میتوانید با حرکات ملایم، پاها و دستان نوزاد را ماساژ دهید.
- بازی با نگاه: حرکت دادن اشیای رنگی یا سیاهوسفید جلوی نوزاد، به تقویت مهارت دیداری و تمرکز او کمک میکند.
لازم است اضافه کنیم که منابع روبرو اطلاعات جامعتری دربارهی موضوعاتی مثل فن بیان کودکان + بازی و تربیت کودک سه ساله + بازی ارائه میدهند.
بازیهای مناسب برای نوزادان 4 تا 6 ماه

در این مرحله، نوزادان توانایی دید بیشتری پیدا میکنند و میتوانند اشیا را بگیرند. آنها همچنین به صداهای مختلف واکنش بیشتری نشان میدهند و تمایل دارند محیط اطراف خود را کشف کنند. نمونه بازیها:
- بازی با آینه: نشان دادن تصویر نوزاد در آینه باعث جلب توجه او میشود و به او کمک میکند تا مفهوم خودآگاهی را به تدریج درک نماید.
- حرکت اشیا: استفاده از جغجغه یا اشیای رنگی برای تحریک ردیابی بصری و تقویت هماهنگی دست و چشم نوزاد بسیار مفید است.
- خوابیدن روی شکم: قرار دادن نوزاد روی شکم به تقویت عضلات گردن و کمر کمک میکند. میتوانید با استفاده از یک اسباببازی جذاب او را ترغیب به بلند کردن سر کنید.
بازیهای مناسب برای نوزادان 7 تا 9 ماه
در این سن، نوزادان معمولاً شروع به خزیدن میکنند و علاقه زیادی به کشف اشیا و محیط اطراف دارند. مهارتهای حرکتی آنها بهبود یافته و حافظهشان نیز در حال رشد است.
برای بازی با نوزاد 7 ماهه تا 9 ماهه از این بازیها استفاده کنید:
- پنهانکاری (دالی موشه): این بازی به تقویت حافظه نوزاد کمک میکند. میتوانید چهره خود یا یک شیء را با پارچهای بپوشانید و سپس آن را نشان دهید.
- بازی با اسباببازیهای لمسی: ارائه اشیایی با بافتهای مختلف به نوزاد، حس لامسه او را تحریک میکند. میتوانید از اسباببازیهای نرم، زبر یا صاف استفاده کنید.
- حرکت دنبالکردنی: نوزادان در این سن عاشق تعقیب اشیا یا افراد هستند. یک توپ کوچک یا اسباببازی متحرک میتواند آنها را ترغیب به حرکت کند.
بازیهای مناسب برای نوزادان 10 تا 12 ماه
نوزادان در این مرحله معمولاً میتوانند بنشینند، بایستند و حتی گاهی قدم بردارند. آنها به تقلید از رفتار بزرگسالان علاقهمند هستند و توانایی بیشتری در درک زبان دارند.
برای بازی با کودک 10 ماهه، این بازیها مناسب هستند:
- بازی تقلید حرکات: نوزادان عاشق تقلید حرکات والدین هستند. بازیهایی مانند دست زدن، بای بای کردن یا تکان دادن دست میتواند برای آنها سرگرمکننده و آموزشی باشد.
- ساختن و خراب کردن: ارائه بلوکهای کوچک به نوزاد و تشویق او به ساختن و خراب کردن آنها، مهارتهای حرکتی و خلاقیت او را تقویت میکند.
- کتابهای تصویری: نوزادان در این سن عاشق دیدن تصاویر کتابها و شنیدن نام اشیا هستند. این بازی باعث تقویت زبانآموزی و شناخت آنها میشود.
با بالا رفتن سن کودک، میتوانید از ایدههای مقاله «بازی با کودک در خانه» بهرهمند شوید. ما در این مقاله بازیهای متنوعی را معرفی کردهایم. علاوه بر این، با بالا رفتن سن ممکن است کنجکاویهای جنسی کودکان هم شروع شود و آنها شروع به بازیهای اشتباه مثل بازی با اندام تناسلی کنند. در این زمان شما باید شیوه برخورد مناسب با آنها را بدانید.
دیگر بازیهای جالب برای بازی با نوزاد

از جمله دیگر جذابترین بازیهای مناسب نوزادان عبارت هستند از:
- حرکت لیوان نورانی: یک لیوان پلاستیکی را روی یک چراغقوه بگذارید و چراغقوه را روشن کنید. نور چراغقوه را روی سقف بیندازید تا نور حاصل از آن نوزاد را سرگرم کند و باعث تقویت حس دیداری او شود.
- انگشتهای صدادار: انگشتهای خود را روی بدن نوزاد حرکت دهید و با هر انگشت صدایی متفاوت درآورید. این بازی برای تقویت حس لامسه و شنیداری کودک است.
- حباب نگاه: با کمک دست یا لولههای مخصوص، حباب بسازید و به اطراف نوزاد بفرستید. این بازی برای تقویت ردیابی چشمی و تمرکز بصری نوزاد مناسب است؛ البته بهدلیل وجود مواد شیمیایی در حبابها، مراقب باشید با بدن نوزاد برخورد نکنند.
- پازل لمسی ساده: چند تکه پارچه بافتدار را روی یک سطح بچسبانید و اجازه دهید کودک آنها را لمس کند. این بازی به تقویت حس لامسه او کمک میکند.
- صدای دور و نزدیک: صداهای مختلفی را مثل صدای زنگوله در فواصل مختلف از گوش نوزاد پخش کنید تا متوجه دور و نزدیک بودن صداها شود.
- آواز چندزبانه: کلمات بیمعنی را با ریتم برای کودک بخوانید. تنوع صوتی و موسیقی کلامی برای نوزادان جذاب است.
- حالات چهره مختلف: یک کتاب یا شی خاص را جلوی صورت خود بگیرید و بالا و پایین ببرید. هر باری که صورتتان دیده شد، حالت چهرهای متفاوت (مثل لبخند، تعجب یا شکلک) درآورید.
- بازی با بوی لباس مادر: تکهای از لباس مادر که بوی او را گرفته، در نزدیک نوزاد بگذارید. این بازی باعث افزایش حس آرامش و ارتباط بویایی بیشتر با مادر توسط نوزاد میشود.
- صدای آب در لیوان: داخل یک لیوان کمی آب بریزید و با کمک یک قاشق چوبی به لیوان ضربه بزنید. صدای نرم و آهنگ ملایم این بازی برای کودک جذاب است و به تقویت حس شنیداری او کمک میکند.
- تاب نگاه آهسته: نوزاد را روی یک بازوی خود بخوابانید و به آرامی در اتاق قدم بزنید. در همین حین، به او اشیاء مختلف داخل محیط را نشان دهید. این بازی باعث تقویت تمرکز و آرامش نوزاد میشود.
- چرخش باد: از یک پنکه دستی کوچک یا یک مقوا برای ایجاد باد ملایم روی پوست کودک استفاده کنید. ترکیب باد، حرارت و دمای متفاوت برای کودک سرگرمکننده است.
- شنیدن سکوت: نوزاد را به محیطی ساکت ببرید و ناگهان صدای ملایمی مثل صدای زنگوله پخش کنید. این تضاد باعث افزایش توجه نوزاد میشود.
- گرفتن دستهای خود: دست نوزاد را داخل دستهای خود گذاشته و آرام دستتان را باز و بسته کنید. با این بازی، کودک حس نگه داشتن و لمس را تجربه میکند.
- پنجرهگردی: نوزاد را در آغوش بگیرید و جلوی پنجره ببرید. حالا چیزهایی را که میبینید، برای او توصیف کنید. تغییر نور محیط، دیدن تصاویر جدید و صدای شما برای او سرگرمکننده است.
- بازی نفس آرام: صورتتان را نزدیک صورت نوزاد ببرید و به صورت یکنواخت، آرام و گرم نفس بکشید. این کار باعث انتقال حس آرامش و امنیت به نوزاد میشود.
- دستمال بادی: یک دستمال نرم و سبک را با فوت حرکت دهید تا روی بدن نوزاد بیفتد. این بازی به تحریک حس کنجکاوی و لامسه کودک کمک میکند.
- بازی با ژله: مقداری ژله خوراکی رنگی را داخل پلاستیک فریز بریزید و پلاستیک را روی جلوی نوزاد بگذارید. نوزاد با فشردن پلاستیک متوجه جابهجا شدن ژلهها و رنگها میشود. این بازی به تقویت دیداری، حسی و مهارت فشار با انگشتها در کودک کمک میکند.
بیشتر بخوانید:
بازیهای مناسب برای نوزادان در سنین مختلف
بازی با نوزاد یکی از راههای شگفتانگیز برای تقویت رشد او در مراحل مختلف زندگی است. این فعالیت ساده به والدین کمک میکند تا با نوزاد خود ارتباط برقرار کرده و مهارتهای جسمی، ذهنی و اجتماعی او را تقویت کنند. اما شاید برای بسیاری از والدین این سوال پیش بیاید که چطور با نوزاد بازی کنیم که مناسب هر مرحله از رشد او باشد. هر دوره از زندگی نوزاد، ویژگیها و نیازهای خاصی دارد که باید در انتخاب بازیها مدنظر قرار گیرد. در این مقاله، بازیهای مناسب برای نوزادان در سنین مختلف را بررسی میکنیم.
|
جدول بازیهای مناسب برای نوزادان در سنین مختلف |
|||
| گروه سنی | نام بازی | توضیح بازی | مزیت |
| 0 تا 3 ماه | سایهبازی با دست | شبها بین نور چراغ و دیوار با دستها سایه بسازید. | تحریک توجه دیداری |
| قصهگویی لمس | پارچههایی با بافتهای مختلف را روی دست نوزاد بکشید و برای او قصه بگویید. | تحریک حس لامسه و توجه شنیداری | |
| 4 تا 6 ماه | قطرهچکانی رنگی | چند قطره رنگ خوراکی داخل آب بریزید و اجازه دهید نوزاد تغییر رنگ آب را ببیند. | تجربه دیداری جذاب |
| رقص آهسته با پارچه | پارچهای بلند و سبک را روی هوا حرکت دهید و گاهی آن را روی دست و صورت نوزاد بیندازید. | تحریک چشم و لامسه | |
| 7 تا 9 ماه | صدای مخفی در جعبه | داخل یک جعبه با گوشی صداهای مختلف پخش کنید؛ مثل صدای قاشق فلزی یا مهره. | تحریک حس کنجکاوی |
| آلبوم خانوادگی پلاستیکی | یک آلبوم عکس پلاستیکی به نوزاد دهید تا بتواند گاز بگیرد و ورق بزند. | تقویت حافظه چهرهها و پیوند عاطفی | |
| 10 تا 12 ماه | شکار گنج نرم | اسباببازیها را داخل دستمالهای رنگی نرم مخفی کنید تا کودک آنها را پیدا کند. | تحریک حس جستوجو و خلاقیت |
| آهنگسازی با وسایل | با ظروف یا وسایل مختلف مثل قاشق و قابلمه صدا بسازید و نوزاد را تشویق به تکرار صدا کنید. | تقویت تقلید رفتاری در نوزاد | |
در جهت افزایش آگاهی شما دربارهی موضوعِ خریدن اسباب بازی برای بچه ها و آموزش سلام و احوالپرسی به کودکان منابع ذکر شده مفید و کاربردی خواهند بود.
نکات ایمنی در بازی با نوزاد
بازی با نوزاد فرصتی عالی برای ایجاد پیوند عاطفی و تقویت رشد جسمی و ذهنی اوست، اما ایمنی در این فعالیتها باید همیشه اولویت اصلی والدین باشد. والدین هنگام پرسیدن سوال «چگونه با نوزاد بازی کنیم»، باید به نکات ایمنی بازی نیز توجه کنند تا نوزاد در محیطی امن و بدون خطر بازی کند. شناخت تجهیزات مناسب، نظارت دقیق و توجه به نیازهای نوزاد از جمله مواردی هستند که تجربه بازی را ایمنتر و لذتبخشتر میکنند. در ادامه به نکات کلیدی در این زمینه میپردازیم.
1_ انتخاب اسباببازیهای ایمن
هنگام خرید اسباببازی برای نوزاد، مطمئن شوید که هیچ لبه تیز یا قطعات کوچک جداشدنی ندارد که ممکن است نوزاد آنها را ببلعد. مواد استفادهشده در اسباببازی نیز باید غیرسمی و مناسب برای کودکان باشد. استفاده از اسباببازیهای نرم یا جغجغههای با کیفیت بالا میتواند ایمنی و جذابیت بازی را افزایش دهد.
2_ نظارت کامل والدین
یکی از مهمترین اصول ایمنی در بازی با نوزاد، حضور مداوم و نظارت مستقیم والدین است. نوزادان در هنگام بازی ممکن است اشیا را در دهان بگذارند یا به طور ناخواسته به خود آسیب برسانند. والدین باید در طول بازی مراقب حرکات نوزاد باشند و محیط را به گونهای تنظیم کنند که از هرگونه خطر جلوگیری شود.
3_ جلوگیری از خستگی نوزاد

نوزادان ممکن است زودتر از حد انتظار خسته شوند. والدین باید علائم خستگی مانند بیقراری یا گریه را شناسایی کرده و بازی را متوقف کنند. ادامه بازی در چنین حالتی میتواند باعث آزار و حتی تحریک نوزاد شود. رعایت این نکات، پاسخ مناسبی به سوال «با نوزاد چگونه بازی کنیم» است و تضمین میکند که بازی به تجربهای مثبت و ایمن برای نوزاد تبدیل شود.
تاثیر بازی بر رشد مهارتهای نوزاد
بازی یکی از بهترین راهها برای تقویت رشد مهارتهای مختلف نوزاد است. از همان بدو تولد، نوزادان با دنیای اطراف خود از طریق بازی ارتباط برقرار میکنند و این فعالیت ساده تأثیر عمیقی بر رشد جسمی، حسی، شناختی و اجتماعی آنها دارد. والدین اغلب از خود میپرسند که چگونه با نوزاد بازی کنیم تا به بهترین شکل مهارتهای او را پرورش دهند. پاسخ در انتخاب بازیهایی است که به تناسب سن و نیازهای رشد نوزاد طراحی شده باشد. در ادامه، تاثیر بازی بر جنبههای مختلف رشد نوزاد را بررسی میکنیم.
1_ مهارتهای حرکتی
بازی به نوزادان کمک میکند تا مهارتهای حرکتی کوچک و بزرگ خود را تقویت کنند. برای مثال، زمانی که نوزاد به دنبال گرفتن یک جغجغه یا حرکت توپ میرود، عضلات دستان و پاهایش تقویت میشود. همچنین بازیهایی که شامل دستکاری اشیا با اندازهها و بافتهای مختلف هستند، هماهنگی بین چشم و دست نوزاد را بهبود میبخشند.
2_ توسعه حواس
بازی باعث تحریک و توسعه حواس مختلف نوزاد میشود. برای مثال، بازی با اسباببازیهای صدادار یا صحبت کردن با نوزاد به تقویت شنوایی کمک میکند. استفاده از اشیا با رنگهای متضاد و الگوهای جالب، مهارتهای دیداری نوزاد را تقویت کرده و بازی با اشیای نرم یا زبر به توسعه حس لامسه او کمک میکند.
3_ رشد اجتماعی و عاطفی
یکی از مهمترین تاثیرات بازی، تقویت روابط اجتماعی و عاطفی است. وقتی والدین وقت خود را صرف بازی با نوزاد میکنند، او احساس امنیت و محبت بیشتری پیدا میکند. این پیوند عاطفی به نوزاد کمک میکند تا اعتماد به نفس بیشتری برای کشف دنیا داشته باشد و مهارتهای اجتماعی اولیه را فراگیرد.
با رشد عاطفی و اجتماعی کودک، احتمال لجبازی کردن و رفتارهای اشتباه او به حداقل میرسند؛ اما اگر باز هم کودک رفتاری مثل لجبازی داشت، شما میتوانید از طریق بازیدرمانی جلوی رفتار اشتباه او را بگیرید. ما در مقاله «بازی درمانی لجبازی کودکان» در این مورد صحبت میکنیم.
بیشتر بخوانید:
4_ توسعه شناختی

بازی به رشد شناختی نوزاد کمک شایانی میکند. فعالیتهایی مانند پنهان کردن و پیدا کردن اشیا، حافظه نوزاد را تقویت میکند. همچنین بازیهایی که شامل شناسایی اشیا یا صداها هستند، باعث افزایش تمرکز و یادگیری نوزاد میشوند.
با آگاهی از اینکه چگونه با نوزاد بازی کنیم و انتخاب بازیهای مناسب، نهتنها میتوانیم لحظات شادی را برای او فراهم کنیم، بلکه به رشد همهجانبه مهارتهایش نیز کمک مینماییم. بازی، دریچهای به سوی یادگیری و کشف دنیای اطراف برای نوزاد است.
راستی، ما یک مقاله با عنوان «اهمیت بازی با کودک» هم داریم که در آن فواید بیشتری از بازی کردن گفتهایم. شما برای اطلاعات بیشتر میتوانید این مقاله را بخوانید.
پاسخ به سوالات متداول والدین در رابطه با بازی با نوزاد
بازی با نوزاد یکی از بهترین راهها برای تقویت رشد و ایجاد ارتباط عاطفی عمیقتر است؛ اما والدین، بهویژه آنهایی که برای اولینبار این تجربه را دارند، ممکن است سوالات زیادی درباره چگونگی شروع و مدیریت بازی با نوزاد داشته باشند. سوالاتی مانند «چگونه با نوزاد بازی کنیم» یا «چه بازیهایی برای او مناسب است؟» از جمله دغدغههای رایج هستند. در ادامه به پاسخ برخی از این سوالات متداول میپردازیم.
- چه زمانی باید بازی را شروع کرد؟
بازی با نوزاد را میتوان از همان روزهای ابتدایی تولد آغاز کرد. فعالیتهای ساده مانند صحبت کردن با نوزاد، نوازش و حرکت دادن اشیای جذاب در مقابل چشمان او، شکل اولیه بازیهایی هستند که با رشد نوزاد تکامل مییابند.
- آیا نوزاد به اسباببازی خاصی نیاز دارد؟
برای بازی با نوزاد نیازی به اسباببازیهای گرانقیمت نیست. اشیای ساده مانند جغجغه، کتابهای تصویری یا حتی صداهای ملایم میتوانند جذابیت زیادی برای نوزاد داشته باشند. نکته مهم، ایمنی و مناسب بودن اسباببازی برای سن نوزاد است.
- چگونه بدانیم نوزاد از بازی لذت میبرد؟
نوزادان با واکنشهایی مانند لبخند زدن، تکان دادن دستها و پاها یا نگاه کردن به والدین نشان میدهند که از بازی لذت میبرند. اگر نوزاد بیقرار شود یا گریه کند، بهتر است بازی متوقف شود و به نیازهای دیگر او توجه شود.
کلام آخر
بازی با نوزاد فراتر از یک سرگرمی ساده است؛ این فعالیت ارزشمند، پایهای برای رشد همهجانبه جسمی، شناختی، اجتماعی و عاطفی کودک به شمار میآید. والدین با دانستن اینکه چگونه با نوزاد بازی کنیم، میتوانند لحظات خوشایند و آموزندهای برای او ایجاد کنند که تاثیرات آن تا سالها باقی میماند. از تقویت مهارتهای حرکتی و حسی گرفته تا بهبود تواناییهای شناختی و شکلگیری پیوند عاطفی قویتر، بازی نقش اساسی در پرورش و شکوفایی استعدادهای کودک دارد.
با این حال، توجه به نکات ایمنی، انتخاب بازیهای متناسب با سن و نظارت مستقیم والدین از اهمیت زیادی برخوردار است. هر لحظه از بازی فرصتی است برای آموزش و تقویت حس امنیت نوزاد. همچنین والدین میتوانند با پاسخ به واکنشهای کودک، علاقه و نیازهای او را بهتر درک کرده و بازیهایی طراحی کنند که به بهترین شکل به رشد و یادگیری او کمک کند.
در نهایت، بازی کردن با نوزاد تجربهای منحصربهفرد و ارزشمند است که نهتنها برای کودک، بلکه برای والدین نیز شادی و آرامش به همراه دارد. با خلاقیت، توجه و عشق، میتوان دنیای جذاب و آموزشی را برای کودک فراهم کرده و این دوران زیبا را به خاطرهای شیرین تبدیل نمود.
منابع